جام کوردی-به گفته برخی از کارشناسان، مشکلات نقدینگی موجب شده که کریدور بزرگراهی غرب کشور در استان کردستان، تاکنون به بهره‌برداری نرسد اما باید توجه کرد که به دلیل این مشکلات 20 سال از تعویق صددرصدی این پروژه در استان کردستان می‌گذرد و این موجب تصادفات متعدد و از دست دادن جان مردم شده است در واقع سرانجام رسیدن کریدور بزرگراهی غرب کشور می‌تواند یکی از مطالبات به حق مردم کردستان و نمایندگان در مجلس شورای اسلامی باشد.
به گزارش جام کوردی، عرفان مرادی، مدیرکل راه و شهرسازی کردستان، در باره شاخص‌های کلی راه و اینکه در استان کردستان آزاد راه وجود ندارد، اظهار کرد: میانگین کشوری شاخص بزرگراهی تا پایان 1399 در بحث بزرگراه حدود 23درصد بوده در حالی شاخص استان کردستان تا پایان 1400 با توجه به محدودیت طول راهی (یک هزار و 900 کیلومتر) به 15 درصد رسیده است، با فرض اینکه اگر در سراسر کشور هیچ اقدامی در خصوص بزرگراه انجام نشود چندین سال طول می‌کشد که کردستان بتوانیم شاخص را از 15 درصد به 23 درصد کشوری برساند.
وی افزود: این بزرگراه که از سال 1382 آغاز شده، بالغ‌بر 155 کیلومتر کریدور شمال به جنوب(مشهور به کریدور شماره 10) است که حدود 120 کیلومتر آن مربوط به پروژه سنندج-همدان بوده و تا به امروز به سرانجام رسیده است. همچنین از مجموعه 25 کیلومتری گردنه صلوات آباد تنها 6 کیلومتر از آن به خط پایان مانده است که امیدواریم امسال جزو برنامه اجرایی اداره کل راه و شهرسازی و یکی از پروژه‌های شرکت ساخت و توسعه باشد.
مدیرکل راه و شهرسازی کردستان، بیان کرد: در بحث راه‌های اصلی و فرعی حدودا هزار و 900 کیلومتر راه در سطح استان کردستان وجود دارد که تنها 2.2 دهم درصد از شاخص‌های قابل‌توجه راه‌های بین‌شهری در کل کشور را بهرهمند است،
مرادی، کاهش اعتبار کریدور بزرگراهی غرب کشور را موجب کند شدن روند عملیات اجرایی این پروژه عنوان کرد و گفت: در طول یک هزار و 482 کیلومتری کریدور شمال به جنوب بیشترین طول آن مربوط به استان کردستان به طول 320 کیلومتر واقع است که 144 میلیارد تومان از 460 میلیارد تومان در سال گذشته هزینه شده است اما واقعیت امر با توجه به کوهستانی بودن و توپوگرافی منطقه، احداث راه در استان کردستان هزینه سرسام‌آوری در پی دارد و باید گفت برای احداث بزرگراه به ازای هر کیلومتر بالغ‌بر 20 میلیارد تومان هزینه لازم است.
وی عنوان کرد: تعدادی از پیمانکاران ماشین‌آلات دارند اما راه‌ساز نیستند بلکه ساختمان‌ساز هستند لذا باید روزمه کاری این پیمانکاران را ارزیابی و بررسی کرد که تا چه حد تجربه احداث راه را دارند و بعد در جهت احداث این کریدور از آن ها استفاه کرد.
محمد حسین نژاد سلیمی، مجری کریدور بزرگراهی غرب کشور، در مورد سرانجام رسیدن کریدور، گفت: 320 کیلومتر طول محور کریدور یا محور میاندوآب، کرمانشاه در استان کردستان است که تا قبل از 1394، روزانه 42 کیلومتر بهره‌برداری می‌شد و از آن سال تا به امروز به 155 کیلومتر رسیده است.
وی افزود: با تدابیری اندیشیده شده و سیاست‌های کلی شرکت ساخت توسعه و زیر بنایی حمل‌ونقل کشور و فعالیت پیمانکاران امید است تا 3 الی 4 سال آینده این کریدور به اتمام برسد.
مجری کریدور بزرگراهی غرب کشور، در مورد عدم تکمیل کریدور بزرگراهی غرب کشور و وجود بسیاری از مشکلات در جهت به سرانجام رسیدن این پروژه‌ها، تصریح کرد: غیرفعال شدن کریدور بزرگراهی غرب کشور به دلیل توپوگرافی خاص استان کردستان، مشکلات معارضی را در سال‌های اخیر به وجود آورده است همچنین به دلیل عدم وجود نقدینگی و اسناد خزانه و با توجه به اینکه در استان کردستان مطالبات پیمانکاران بالغ‌بر 250 میلیارد تومان است این عوامل موجب شده که بهره‌برداری از این کریدور به تعویق انداخته شود.
نژاد سلیمی ذکر کرد: از سال 1395 که کریدور بزرگراهی غرب کشور ابلاغ شد تا به امروز تقریباً می‌توان گفت عمده بودجه ها برای به ثمر رسیدن پروژه به استان کردستان تخصیص داده‌شده است که اگر به آمار بهره‌برداری شدن پروژه توجه شود می‌توان به درستی این موضوع پی برد.
وی گفت: استان‌های دیگر واقع در کریدور بزرگراهی غرب کشور از طریق ماده 56 به سمت جذب سرمایه‌گذار سوق داده شدن و پیمانکاران با کمک بانک‌ها در راستای این مشکل گام برداشته‌اند.
مجری کریدور بزرگراهی غرب کشور، به کاهش تخصیص اعتبارات به این پروژه اشاره و عنوان کرد: در سال 1400 اعتباری بالغ‌بر 460 میلیارد تومان به کریدور بزرگراهی غرب کشور تخصیص داده شد و در سال 1401 این اعتبار متاسفانه به 366 میلیارد کاهش داده‌شده است.
نژاد سلیمی با بیان اینکه بخش عمده این کریدور با 320 کیلومتر به استان کردستان تعلق دارد، اضافه کرد: قطعات هشت این کریدور در محور سنندج-کامیاران به طول 27 کیلومتر با دستورات معاون وزیر از طریق برگزاری مناقصه به پیمانکار واگذار شد، برآورد بر اساس فهرست‌های 1401، هزار و 220 میلیارد تومان است لذا سوال اینجاست با تخصیص ابلاغیه سازمان برنامه‌وبودجه در چند سال می‌توان این مبلغ را تمام کرد.
غلامرضا خرمی، مجری کریدور بزرگراهی غرب کشور، گفت: مسیر کریدور بزرگراهی غرب کشور از مرز بازرگان در شمال آذربایجان غربی آغازشده و با عبور از آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه و لرستان به خوزستان و بندر امام خمینی (ره) ختم می‌شود.
وی افزود: از این مسیر، ۳۰۰ کیلومتر در آذربایجان غربی و ۳۲۰ کیلومتر آن در کردستان قرار دارد که ۶ تونل به طول ۲ هزار و ۵۰۰ متر، ۱۱ تقاطع غیره مسطح و هزار و ۲۰ متر پل در این منطقه ساخته می‌شود.
مجری کریدور بزرگراهی غرب کشور، بیان کرد: کریدور بزرگراهی غرب کشور از سال 1395 آغازشده که طول آن یک هزار و 500 کیلومتر است.
خرمی این محور را از نظر ترافیک ترانزیت و اتصال شمال به جنوب کریدور بزرگراهی غرب کشور مهم ارزیابی و ذکر کرد: 160 کیلومتر از کریدور استان کردستان زیر بار ترافیک است و نزدیک بر 103 کیلومتر هم در دست اجرا است در واقع احداث این محور موجب رونق تجاری و اقتصادی استان‌های مذکور می‌شود و به لحاظ توسعه گردشگری در این استان‌ها تاثیر بسزایی خواهد داشت.
وی با اشاره به اینکه بیشترین پروژه‌ها در کریدور بزرگراهی غرب کشور مربوط به استان کردستان است، گفت: در استان خوزستان دو پروژه، لرستان سه پروژه، آذربایجان غربی 5 الی 6 پروژه، اما به دلیل وضعیت اسفناک راه های استان کردستان 24 پروژه تعریف‌شده است. وضعیت راه‌ها در استان‌ها متفاوت است در استان‌های دیگر کیلومتر راه از 5 میلیارد تا 10 میلیارد است اما در استان کردستان بین 20 تا 30 میلیارد بوده و از طرفی آزادسازی مسیر راه در این استان بسیار دشوار است چراکه زمین کم بوده یا متعلق به مردم است.
مجری کریدور بزرگراهی غرب کشور،در مورد تأخیر 20 ساله کریدور بزرگراهی غرب کشور، خاطرنشان کرد: قانون، ما را برای تمام پروژه‌هایمان موظف کرده که مناقصه برگزار کنیم که پیمانکاران واجد شرایط، دارای رتبه یک و توان اجرایی قوی بتوانند شرکت کنند و در این مناقصات برنده شوند.
خرمی تصریح کرد: در این چند سال اخیر که نقدینگی کم شده ما به‌جای پول نقد به پیمانکاران و زمین‌داران به آن‌ها اوراق تحویل دادیم و این توان مالی و اجرای پیمانکاران را به‌شدت پایین آورد و بیشتر آن‌ها ورشکست شدن و کار را ادامه ندادند.
وی افزود: در حال حاضر با انجام مناقصه در تلاشیم بتوانیم تا پایان امسال حداقل 70 کیلومتر بار ترافیک را برای آسایش مردم درست و اجرایی کنیم اما باید توجه داشت با تخصیص‌های قطره‌چکانی نمی‌توانیم در کردستان حرکت بزرگی را انجام دهیم لذا از استاندار کردستان و معاون عمرانی درخواست داریم که به کریدور پروژه غرب کشور توجه ویژه داشته باشند چراکه با عدم تزریق مالی به پیمانکاران نمی‌توانیم این کریدور را اجرا کنیم.
مجری کریدور بزرگراهی غرب کشور، خاطرنشان کرد: در صورت تخصیص اعتبارات به کریدور ما می توانیم پیمانکاران را وارد عرصه کارکنیم و پول زمین‌های مردم را بدهیم و ظرف 2 سال آینده پروژه را به اتمام برسانیم اما اگر وضعیت همین‌گونه باشد تا 5 سال آینده هم نمی‌توانیم این مهم را اجرایی کنیم.
علیرضا زندیان، نماینده مردم بیجار و عضو مجمع نمایندگان استان کردستان در مجلس شورای اسلامی نیز در این گفت‌وگو اظهار کرد: در استان کردستان حدود 5 هزار راه مواصلاتی وجود دارد که از این میزان شش هزار و 100 کیلومتر راه روستای و سهم راه بین‌شهری در استان در محوریت مواصلاتی یک هزار و 900 کیلومتر بوده و حتی یک کیلومتر آزاد راه در کردستان وجود ندارد.
زندیان با اشاره به اینکه استان کردستان به لحاظ موقعیت دارای موقعیت استراتژیک در غرب کشور است، افزود: حلقه اتصال شمال غرب و جنوب غرب کشور با اجرایی شدن کریدور از اهمیت بسیار بالای می‌تواند برخوردار باشد چراکه ظرفیت‌های استان از لحاظ کشاورزی، منابع زیرزمینی، جمعیت با استعداد و نیروی انسانی توانمند با اجرای شدن این کریدور از لحاظ اقتصادی و اجتماعی تأثیر به سزایی در توسعه ملی می‌تواند داشته باشد.
وی در پایان سخنان خود یادآور شد: اما متأسفانه به دلیل مدیریت محلی و عدم نظارت قوی؛ اعتبارات به‌صورت قطره‌قطره بوده به‌ویژه در 1384 اجرای این کریدور روند بسیار کند داشته و آن‌هم به نظارت ضعیف مسئولین ربط داده می‌شود.
