جام کوردی-داور سومین جشنواره استانی تئاتر ماه- وتار کردستان، تأتر کار کردن را به معنای سخت کارکردان دانست و گفت: اگر این فرصت دادهشده به جوانان که در این عرصه حضور یابند باید قدر آن را بدانند چون در هیچ کجای دنیا این فرصت به شما داده نمیشود که صرفاً با داشتن یک مدرک و علاقه وارد عرصه تئاتر شوید ابتدا باید عضویت شما در سندیکای مربوط به ثبت برسد و خودت را ثابت کنی و سپس بر اساس پشتوانه این سندیکا بهصورت مرحلهای پا به عرصه تئاتر بگذارید.
حمیدرضا نعیمی در گفتوگو با خبرنگار جام کوردی، اظهار کرد: بسیار خوشحالم که تئاتر کردستان همچنان زنده است و هنرمندان کردستانی دغدغه فرهنگی خود را حفظ کردهاند و با تمام سختیهای پیش رو ناامید نشدهاند.
وی رسالت تشکلها و مسئولین فرهنگی همچون حوزه هنری و هر نهاد دیگری را بسترسازی شرایط فعالیتهای هنری عنوان کرد و افزود: میدانم که فراهمسازی این بسترها چهکار سختی است اما مدیران و مسئولان آمدهاند که کار را سختتر کنند و اگر پذیرش مسئولیت کار آسانی بود هرکسی میتوانست مسئول شود.
این مدرس هنرهایی نمایشی ذکر کرد: در کنار تلاش مسئولین، کار تئاتر و تئاتر کار کردن آدمهایی میخواهد که بسیار سختکوش و سختجان باشند که از نارساییها و تمام مشکلاتی که وجود دارد نترسند و کار خود را بهدرستی انجام دهند.
نعیمی تصریح کرد: اینکه تئاتر وتار از جشنواره نمایشنامهنویسی که سالها پیش این افتخار را داشتهام در آن حضورداشته باشم به بخش صحنه و اجرا رسیده است که اقدام ارزشمندی است اما امیدوارم که همچنان بخش نمایشنامه به دلیل اهمیت آن بهصورت جدی دنبال شود.
وی در خصوص این جشنواره و دیگر جشنوارههای برگزارشده هنرهای نمایشی تأکید کرد: مثل همیشه مشکل اصلی نمایشهای ارائهشده برمیگردد به حوزه متن.
این مدرس هنرهایی نمایشی ذکر کرد: در سطح استان و کشور در عرصه هنرهای نمایشی بازیگران، کارگردانان و طراحان بسیار خلاق درخشانی داریم،اما در حوزه متن بسیار مشکل وجود دارد و این جمله آن قدر تکراری است که شاید مبتذل هم شده است که هرکجا میرویم میگوییم ما در حوزه سینما و تئاتر مشکل نمایشنامه و مشکل فیلمنامه داریم.
نعیمی در این خصوص گفت: متأسفانه به دلیل تعیین خط مشهای غیراستاندارد و گاهاً غیر کارشناسی محدودیتهایی برای نویسندگان ایجاد کردهایم که نتوانستهایم از درام نویسان بسیار توانمندی که داریم استفاده کنیم.
این نمایشنامهنویس با اشاره به اینکه یک نویسنده یعنی کسی که دارای دیدگاه است گفت: یک نویسنده میتواند موضوع یک نارسایی اجتماعی، روانی و سیاسی اقتصادی را رصد کند و سپس با نگاه و ادبیات خود و فرمی که در اثر دارد آن را به اجرا برساند.
وی تأکید گرد: باید به نویسندهها پر و بال داده شود و به آنها اجازه دهیم که راحت بنویسند و از تعریف چارچوبهایی که نویسنده را خسته کرده و نتوانند و نخواهند که بنویسند بهشدت پرهیز کنیم.
نعیمی اجرای متون تکراری در بسیاری از جشنوارهها را ناشی از همین موضوع دانست و گفت: درام و نمایشنامه از نوشتههایی است که مدام باید این خاصیت ویژگی نمایشنامه را داشته باشد، فیلمنامه یکبار نوشته میشود و یکبار ساخته میشود اما نمایشنامه یکبار نوشته میشود و ممکن است صدبار اجرا شود اما اگر به نویسندگان در قالب قوانین مشخص و استاندار آزادی بدهیم شاهد آثاری نو با موضوعات روز خواهیم بود.
وی استان کردستان را سرشار از داستانها و موضوعات بومی و تاریخی عنوان کرد و گفت: وقتی با این پتانسیل غنی از میان قصهها، تاریخ، شخصیتها و مفاخر ملی خودمان تئاتر نسازیم در حق نسل جدید که در مورد آنها اطلاع ندارند به نظر من به هنر تئاتر و نسل جدید و آینده جفا کردهایم.
وی با اشاره به موضوع کولبری بهعنوان یک مسئله ملی که حاصل توجه هنرمندان به آن بوده است، ذکر کرد: در کنار این موضوع که همچون یک زخم بر دلوجان همه ما نشسته دهها مورد دیگر وجود دارد که میتوان در موردشان نوشت همچون مسئله طلاق، بیکاری، اختلافات خانوادگی و بسیاری موضوعات دیگر که اکنون در جامعه کردنشین ما یک مسئله است و باید راجع به آنها حرف بزنیم.
نعیمی ادامه داد: در هیچ کجای قانون اشاره نشده است که ما نباید نمایشنامه سیاسی بنویسیم و کار سیاسی نکنیم و این اشکال دارد، در این راستا یک سری ضوابط را مشخص کردهاند که بر اساس آن ضوابط میتوانیم کار سیاسی بکنیم، اکنون اگر شما نمایشنامه مکبث یا نمایشنامه ریچارد سوم شکسپیر را اجرا بکنید یک نمایشنامه سیاسی را روی صحنه بردهاید بنابراین کار سیاسی کردن و نمایشنامه سیاسی را کار کردن بر اساس ضوابط تعریفشده هیچ مشکلی ندارد.
وی با اشاره به اینکه در حق نویسندگان ایرانی جفا شده و با اظهار امیدواری نسبت به فعالیت هنرمندان با موضوعات مختلف افزود: من فکر میکنم در حق نویسنده ایرانی جفا شده است و این تنها مختص به نویسنده کردستانی نیست در سطح کشور با این مشکل مواجه هستیم.
این نویسنده و کارگردان تئاتر ادامه داد: متأسفانه دوستانی که مسئولیت دارند و در شورای نظارت، نمایشنامههای ایرانی را خیلی بیرحمانه رد میکنند یعنی یک نمایشنامه با نویسنده ایرانی کنار میرود و یک نمایشنامه تند و صریح اما با نویسنده خارجی و ترجمهشده بهراحتی اجازه اجرا پیدا میکند و همین باعث شده است که نمایشنامه نویسان کشورمان در حوزه نوشتن پیشرفت لازم را پیدا نکنند.
نعیمی از حوزه هنری کردستان درخواست کرد در دبیرخانه این جشنواره یک بانک نمایشنامه تأسیس گردد و همزمان شروع به خرید کتابهای منتشرشده در حوزه تئاتر و نمایشنامههای تألیفی و اقتباسی در حوزه تئاتر و حتی نمایشنامههای چاپنشده نویسندگان گردآوری و سپس با اجازه نویسنده این منابع در اختیار کارگردانان و متقاضیان حضور در جشنواره قرار گیرد.
وی در خصوص حضور جوانان در عرصه کارگردانی نیز گفت: بالاخره باید از یک جایی شروع کرد و این ترس فرو بریزد و شک ندارم جوانانی که جسارت ورود به یک جشنواره را پیدا میکنند نباید توقع کسب جایزه هم داشته باشند و از نگرفتن جایزه ناراحت بشوند و همچنین اگر هم جایزهای را کسب کنند نباید مغرور شده و همهچیز را تمامشده بدانند.
این نویسنده و کارگردان تئاتر، جشنوارهها را یک فرصت برای جمع شدن اهالی تئاتر دور هم و کسب دانش و تجربه عنوان کرد و ادامه داد: جایزه تا یک روز بعد از جشنواره در ذهن است و بعد از جایزه دیگرکسی به آن فکر نمیکند چون در کشور ما جوایز بیارزش هستند در حالیکه در کشورهای دیگر اینگونه نیست؛ کسی که اسکار میگیرد جایزه کن را میبرد تازه یک اعتباری را به دست آورده است که بیشتر دیدهشده و بازار کار ایجاد میشود اما در اینجا جوایز اینقدر بیارزش هستند که وقتی شما بالاترین جایزه را هم گرفتید هیچ تأثیری در زندگی هنرمند ندارد و نه کار هنرمند و نه شغل هنرمند را تضمین نمیکند.
وی تأتر کار کردن را به معنای سخت کارکردان دانست و گفت: اگر این فرصت دادهشده به جوانان که در این عرصه حضور یابند باید قدر آن را بدانند چون در هیچ کجای دنیا این فرصت به شما داده نمیشود که صرفاً با داشتن یک مدرک و علاقه وارد عرصه تئاتر شوید ابتدا باید عضویت شما در سندیکای مربوط به ثبت برسد و خودت را ثابت کنی و سپس بر اساس پشتوانه این سندیکا بهصورت مرحلهای پا به عرصه تئاتر بگذارید.
وی ادامه داد: متأسفانه در مملکت ما حسابوکتابی وجود ندارد هرکسی میتواند نویسنده، کارگردان و بازیگر شود، هر آموزشگاهی به خودش اجازه میدهد هنرجو بپذیرد و هنرجو تربیت کند بدون مشخص بودن استاد و شرح درس و خیلی مسائل دیگر از این فرصت بهترین استفاده را میکنند.
این استاد دانشگاه، گفت: ما در دهه 70 تنها جایی که میتوانستیم تئاتر کارکنیم جشنوارهها بود؛ سالنی در تهران نبود تئاتر شهر یک نمایش داشت و سنگلج تئاتر اجرا نمیشد، سالن وحدت کاملاً تعطیل بود و ما عملاً مانده بودیم برای کار. اکنون بهترین فرصت برای جوانان کسب تجربه و دانش است که توان و قدرت پذیرش نقد داشته باشد.
این داور جشنواره وتار خطاب به مسئولین استان گفت: هنرمندان کردستانی هنرمندانی دردکشیده هستند که در این راه فداکاری میکنند و برای ترویج فرهنگ و هنر از خودشان و زندگی میگذرند لذا از مسئولین درخواست دارم زمینه کار و فعالیت را برای هنرمندان فراهم کنند.
نعیمی در پایان سخنان خود، هنرمندان را سفیران فرهنگی مسئولین و دولت عنوان کرد و گفت: اگر میخواهیم مردم ازلحاظ فرهنگی رشد کنند باید هنر در تمامی بخشها فعال باشد.