مجموعە رسانە ای جام کوردی در ادامە گفتگو با صاحب نظران در ارتباط با “کولبری” و واکاوی این “پدیدە” و ارائە راهکارهایی برای ممانعت از تاثیرات منفی آن و چالش های جامعه مرزنشین کشور در این رابطە، گفتگویی با دکتر خالد توکلی جامعه شناس انجام دادە است.
توکلی در این مصاحبە کە مشروح آن در ادامە آمدە است، تصریح می کند؛ “سیاست‌های مرتبط با مرزها جزو عوامل اصلی کولبری نیستند و تغییر در آنها نه آمار کولبری را کاهش می‌دهد و نه تأثیرات منفی آن را کم می‌کند. ”
جام کوردی: دلایل استمرار پدیده کولبری در مناطق مرزی با اقلیم کردستان عراق؟
تا زمانی که علل اصلی کولبری در جامعه موجود و فعال باشند، کولبری هم تداوم خواهد داشت.
جام کوردی: تجدیدنظر در سیاست های مرتبط با مناطق مرزی تا چه حد می تواند مانع از تاثیرات منفی کولبری شود؟
سیاست‌های مرتبط با مرزها جزو عوامل اصلی کولبری نیستند و تغییر در آنها نه آمار کولبری را کاهش می‌دهد و نه تأثیرات منفی آن را کم می‌کند.
جام کوردی: در خصوص تغییر و تقویت در ساختارهای اقتصادی مناطق مرزی چه برنامه ای را پیشنهاد می کنید؟
توسعه متوازن و توجه به مزیت‌های اقتصادی مناطق مرزی، امکان مبادله قانونی و آزاد میان دو کشور، برخورد با باندهای قاچاق و فساد، آزادی مطبوعات و نهادهای مدنی.
جام کوردی: دولت و بخش خصوصی چه برنامه قابل اجرایی در مناطق مرزی می توانند ایفا کنند؟
دولت نقش اساسی دارد و قبل از هر چیز باید درک درستی از مسئله کولبری داشته باشد تا بتواند برای آن راهکار پیدا کند. بدون درک درست از پدیده کولبری، هر راه حلی که ارائه و اجرا شود، بر پیچیدگی و بدتر شدن اوضاع می‌افزاید. بخش خصوصی می‌تواند وضعیت اقتصادی را بهبود بخشد به شرطی که امکان فعالیت و آزادی عمل داشته باشد. ایجاد اشتغال، شفافیت اقتصادی و … از جمله کارهایی است که بخش خصوصی می‌تواند انجام دهد.
جام کوردی: هماهنگی با دولت مرکزی عراق و حکومت اقلیم کردستان را تا چه حد در راستای کاهش اثرات منفی کولبری موثر می دانید؟
هماهنگی با اقلیم کردستان بدون رفع علل اصلی، نتیجه چندانی نخواهد داشت و صرفاً توافقی صوری بر روی کاغذ خواهد بود.
جام کوردی: اثرات امنیتی کولبری را در چه می دانید؟
بی‌اعتمادی به تولید کالاهای داخلی و کیفیت پایین آنها در قیاس با مشابه خارجی آنها، تعرفه‌های گمرکی بالا، باندهای قاچاق و فساد مالی و اداری، توسعه نامتوازن، بیکاری در مناطق مرزی.
جام کوردی: پدیده کولبری جامعه مرزنشین کشور در استان های کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی را با چه چالش هایی مواجه ساخته است؟
ورود باندهای قاچاق در سیستم اداری و بی‌توجهی به جان انسان‌ها، مانع‌تراشی به صورت عمدی یا به صورت نتیجه ناخواسته حضور آنها، امنیتی شدن فضای کسب و کار و اقتصادی.
جام کوردی: برنامه پیشنهادی برای رفع مشکلات و چالش های ناشی از کولبری در سطوح اقتصادی و اجتماعی؟
در درازمدت باید تجارت آزاد مبنای اقتصاد ایران قرار گیرد، با باندهای قاچاق و فساد برخورد جدی شود، به نهادهای مدنی و مطبوعات مستقل امکان فعالیت داده شود.
جام کوردی: در بُعد رسانه ای چگونه از سوءاستفاده در پدیده کولبری جلوگیری کنیم؟
رسانه‌ها مصالح و منافع مردم را در نظر بگیرند و با ارائه گزارش‌های دقیق، فنی و منصفانه، فراهم آوردن امکان ارائه نظر برای کارشناسان و اندیشمندان، نقد و بررسی برنامه‌های اجتماعی و اقتصادی دولت و دفاع از حقوق مردم از جمله کارهایی است که رسانه‌ها می‌توانند انجام دهند.
