به گزارش جام کوردی، استان کردستان در زمینه تشکیل خوشه های صنعتی توانمندی های بالایی وجود دارد، خوشه صنعت فرش دستباف با توجه به ظرفیت و مزیت های فرش دستباف استان پتانسیل های خوبی دارد خوشبختانه در حال حاضر ۹۰ هزار نفر بافنده فرش دستباف در استان کردستان فعالیت دارند و با توجه به سبقه تاریخی در زمینه فرش 2 برند جهانی به ثبت رسیده است.
باید از ظرفیت های استان به خوبی استفاده شود و سرمایه گذاری در استان مستعدی مثل کردستان ضروری است، اگر پتانسیل ها و ظرفیت های موجود در استان را در نظر بگیریم می توانیم شاهد اشتغالزایی و توسعه همه جانبه استان باشیم.
در جلسه انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف استان کردستان که در اتاق بازرگانی سنندج با حضور جمعی از صادرکنندگان کردستانی به راهکارها و بررسی فرش دستبافت پرداخته شد.
کامبیز گله داری، معاون صنایع کوچک شرکت شهرک های صنعتی کردستان، یکی مشکلات اصلی فرش دستبافت را مشکل صادرات عنوان و اظهار می‌کند: در بخش توسعه فرش دستباف یکی از مشکلات عمده در این بخش مشکل در صادرات است که دامنگیر بسیاری از بخش ها از جمله فرش شده است، در سال های گذشته صادرات فرش دستباف کردستان مرجع بهتری داشت اما به واسطه تحریم ها و عوامل دیگری بر افت صادرات نتوانستیم اهدافی که برآورده کننده این مهم باشد دست پیدا کنیم.
او می‌افزاید: در راستای حفظ، ارتقاء و توانمندی فرش دستباف در بازارهای بین المللی، و ایجاد خلاقیت و نوآوری در طرح و نقش و ایجاد انگیزه میان فرش بافان، با راهکارها و برنامه ریزی در جهت توسعه در فرش دستباف با تشکیل انجمن می توان فعالیت بافندگان با هدف صادرات ادامه داد.
معاون صنایع کوچک شرکت شهرک های صنعتی کردستان، به کاهش صادرات فرش دستباف در کردستان اشاره و اضافه می‌کند: بالا رفتن نرخ ارز هزینه خرید مواداولیه را افزایش می‌دهد و تورم و گرانی باعث کاهش صادرات شده است لذا با توجه به اینکه در استان کردستان شرکت های مدیریت صادرات و کنسرسیوم وجود ندارد با جمع آوری اطلاعات در زمینه صادرات فرش دستبافت توسط صادرکنندگان در صدد رفع موانع این مشکل هستیم.
کرده‌وان اسدی، دبیر اتاق بازرگانی صنایع معادت و کشاورزی سنندج، در خصوص صادرات فرش دستبافت، می گوید: در زمینه تسهیل روابط خارجی، اتاق بازرگانی می تواند کمک شایانی در این زمینه داشته باشد اما نیازمند نقشه راه بسیار مناسب جهت طراحی است لذا با توجه به اینکه استان کردستان از نظر جغرافیایی به اقلیم کردستان نزدیک است نام صادرات که به میان می آید همه افراد فکرشان به سمت و سوی کشور عراق می رود اما باید این مهم را در نظر گرفت که استان کردستان دارای ظرفیت و پتانسیل های بسیار زیادی است که می تواند با تسهیل روابط بیشتر و وجود اتاق بازرگانی های مشترک از تجار و صادرکنندگان تخصصی در زمینه فرش دعوت کرد که از فرش‌های دستباف بازدید کنند.
رحمت الله علاقبندان عامل خوشه فرش کردستان، یکی از برنامه های خوشه فرش تهیه نقشه صادرات فرش و برگزاری استارتاپی در این حوزه عنوان می کند و می‌گوید: در راستای صادرات فرش دستباف و بررسی های انجام شده مشخص شده که صادرات به سمت آمریکای شمالی و اروپا با یک سری مشکلات مواجه هستیم و صادرات به کشورهای حاشیه خلیج نیز با سرشت و طبع مصرف کننده به فرش دستباف ما متفاوت است اما با توجه به ذهنیت پیش فرض ما در این شرایط تحریم و تورم صادرات به کشور روسیه می تواند بهترین راهکار باشد لذا از صادرکنندگان و تجار درخواست داریم با توجه به تجربه ای که در سالهای گذشته کسب کرده اند بهترین کشور برای صادرات این کالا را معرفی کنند.
رضا نادری فصیح، ناظر توسعه سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی کردستان می‌گوید: بازار جهانی فرش طی 7 تا 8 سال گذشته یک رکورد کلی داشته است، کل تجارت فرش از دو میلیارد دلار به 900میلیون دلار همچنین به واسطه تحریم ها، ایران بزرگترین بازار آمریکا و آلمان را از دست داده که از یک میلیارد دلار به 65 میلیون دلار رسیده است.
او می‌افزاید: در سال 2017 به دلیل برجام یک سری از تحریم ها را برداشتند و اجازه صادرات را اخذ کردند به طوری که تا 207 میلیون دلار صادرات انجام شد.
نادری فصیح ادامه می دهد: دلیل ضخامت فرش و نوع محصول کردستان مورد پسنده کشور عراق نیست و حاشیه خلیج هم بیشتر فرش ابریشم را می پسندند. در این راستا طی بررسی های انجام شده چند بازار جدید را برای صادرات شناسایی کرده‌ایم و هیئت تجاری را دعوت و نیز خودمان هم برای بازدید و شناخت بیشتر به چند کشور رفتیم.
او اضافه می کند: اوراسیا با محوریت روسیه به عقیده بنده بازار خوبی برای صادرات است چون کشور روسیه به لحاظ طرح، متریال، جنس، ضخامت و قیمت فرش دستبافت ما را می‌پسندند و این می‌تواند نقطه قوتی برای شروع صادرات فرش به این کشور باشد لذا برای انجام این مهم لازم است یک هیئت تجاری جهت بازاریابی و شناخت علاقمندی آن ها به فرش دستباف به روسیه فرستاده شود.
علی رجبی، کارشناس توسعه خوشه های صنعتی شرکت شهرک های صنعتی کردستان، نیز در این جلسه گفت: تمام تلاش ما این است که ظرفیت رقابتی استان در خوشه فرش را به مرحله ای برسانیم که بتوانیم قدم های مهمی را در راستای صادرات برداریم، بحث صادرات در اولویت صنایع کوچک بوده است، چون تولیدات ظرفیت صادراتی دارند به ویژه اینکه خوشه فرش هم ظرفیت بسیار مناسب برای صادرات است البته باید این در نظر گرفت که صادرات فرش یک کار تیمی با هماهنگی لازم و نیازمند راهکاری عالی است.
الله مرادی، صاحب کارگاه های بافت و تاجر فرش دستباف از شهر بیجار، هم گفت: حلقه مفقودی فرش می‌تواند صادرات باشد اما باید این مهم را در نظر گرفت براساس قانون کار دستمزد بافنده بسیار پایین است و همچنین با قیمت پایین خریداری می شود اما در جهت صادرات با توجه به ارزش افزوده می تواند سود قابل توجه ای داشته درواقع فروش فرش، آن طرف مرزها این مشکل را نیز حل می‌کند اما این روند باید قدم به قدم پیش برود و قطعا نتیجه بسیار خوبی به دنبال دارد.
وی می افزاید: برای انجام صادرات و شناخت بازار آنها می طلبد نمایشگاه های فرش دستباف برپا کرد چراکه با این شیوه زمینه صادرات فراهم می‌شود. نمایشگاه های طراحی دیزاین داخلی، مبلمان، چیدمان داخلی ساختمان در خارج از کشور بسیار خوب توانسته موفق عمل کند چون آن ها برای مبلمان داخلی هزینه زیادی پرداخت می کنند و از این طریق می توان زمینه صادرات را به وجود آورد.
سهراب جبارنیا، صاحب کارگاه‌های بافت در شهر بیجار، می‌گوید: جا افتادن فرش به آب و هوا بستگی دارد، به عنوان مثل باید نوع و بافت فرش‌ها را نسبت به مناطقی که صادر خواهد شد توجه ویژه کرد و این مهم نیازمند مطالعه و بررسی است. با توجه به اینکه فرش دستبافت استان کردستان دارای ضخامت است می تواند برای فرهنگ روسیه قابل توجه باشد و آن را قبول کنند لذا با رصد در این موضوع باید بدانیم که آیا کشور روسیه دیزاین گیاهی را بیشتر می‌پسندد یا رنگ های زنده شیمیایی؛ که ما بتوانیم بر روی یکی از این دو متمرکز بشویم.
به عقیده بنده صادرات فرش دستبافت نفس های آخر رو می کشد و در خطر است. اگر بافنده از کانون بافت بیرون بیاید برگشت آن بسیار سخت است و طرف دیگر تحریم ها و دستمزد بسیار کم به بافنده این خطر را چند برابر می کند لذا باید ویژه به این موضوع رسیدگی کرد.
حسن لک تاجر برجسته فرش دستباف کردستان، نیز در این جلسه می گوید: در چند سال گذشته در سفر به روسیه مشاهد کردم در بازار این کشور فرش ایرانی به فروش می‌رسد. شناخت سلیقه بازار روسیه در صادرات فرش می‌تواند موثر باشد لذا برای رفع مشکل فرش باید از صادرات حمایت و تولید را ادامه داد.
او می‌افزاید: بازار روسیه یک حالت مافیایی دارد اگر بتوانیم در این مافیا نفوذ داشته باشیم موفق خواهیم شد و اگر نتوانیم به راحتی وارد بازار روسیه نمی‌شویم.
این تاجر می گوید: حضور هیات تجاری و برگزاری نمایشگاه و معرفی فرش دستبافت می‌تواند این زمینه را فراهم کند و با توجه به تحقیقات، بازار روسیه در این شرایط بهترین انتخاب برای صادرات است.
محمد محمدیان، تاجر فرش دستبافت از شهر سقز، می‌گوید: یکی از مشکلات عمده این است که با دلار خرج می‌کنیم و به ریال دستمزد بافنده می‌دهیم و این تاثیر چشم گیری بر کاهش تولید فرش گذاشته است.
او برخلاف دیگر تجار می گوید: در سفر به مسکو در نمایشگاه، فرش‌های ابریشم و گران قیمت را مشاهده کردم به نظرم بازار آنها فرش‌های سنندج و بیجار را قبول ندارند. درواقع اگر بتوانیم به بازار اروپا ورود پیدا کنیم می‌توانیم صادرات را شروع کرد و باید در نظر گرفت شرایط در کشور هم با توجه به تورم و هزینه های دلاری و دستمزد ریالی متاسفانه این مشکل بسیار سخت حل خواهد شد و تولید هم روند بسیار کندی پیش رو دارد.
افشین حبیبی، رئیس انجمن صادرکنندگان فرش دستبافت اتاق بازرگانی سنندج نیز در این جلسه طبق شناختی که از بازار روسیه داشت می‌گوید: کشور روسیه بیشتر علاقمند به اویزان کردن فرش به دیوار هستند و فرش های گران قیمت و نقشه های قفقاز و سنتی را می پسندند لذا در مرحله اول باید بازار روسیه را شناخت، لذا باید گفت که شانس صادرات با توجه به تحریم ها بسیار کم است اما شدنی است.
هادی سلیمانی طراح برجسته فرش دستبافت کردستان، نیز همچون تجار در این جلسه به گفت‌وگو پرداخت و معتقد است باید در حال حاضر فرش تولید کرد بعد از پایان تحریم ها به فکر صادرات بود و در این راستا می‌گوید: برای صادرات فرش قبل از تولید باید متریال فرش را لحاظ کرد و از همان ابتدا به برندی که تولید خواهد شده توجه کرد.
او می‌گوید: برخی از تجار متعقدند باید هئیت از منطقه برای بازدید به روسیه رفت و علاقمندی آن ها به نوع فرش را شناخت اما طبق گفته ها در سال های گذشته این سفر را تجربه کرده اند و حتی نخی را هم بفروش نرسانده‌اند پس نتیجه می‌گیریم رفتن به روسیه در حال حاضر به صلاح نیست پیشنهاد بنده این است که می‌توانیم نمایشگاهی در کردستان راه اندازی کنیم و از هئیت هایی از روسیه جهت بازدید از نمایشگاه دعوت کنیم.
این طراح برجسته کردستانی می افزاید: ما می توانیم با همکاری طراحان فرش یک کتابچه و برشور در خصوص ویژگی ها و تاریخچه فرش کردستان چاپ کنیم و اطلاعات کامل فرش منطقه را ذکر کنیم و این کتاب را به هیئت های تجار روسیه بفرستیم که آنها تصمیم بگیرند از نمایشگاه فرش ما بازدید کنند.
عابدین فقیری صاحب کارگاه فرش و موسس خانه خلاق فرش سنندج هم معتقد است باید واسطه ها را حذف کرد و مستقیم با قیمت مناسب فرش را به تجار فروخت چرا که این واسطه موجب کاهش قیمت فرش ما شود.
سید اشرف رستم پور تاجر برجسته فرش دستبافت می گوید: زمانی که حرف از صادرات به میان می آید باید بدانیم که آن کشور از ما چه می‌خواهد و برای مشتری طرحی را آماده کنیم که باب میل آن ها باشد، با توجه به اینکه بسیاری از تجار کشور روسیه را جهت صادرات انتخاب کرده اند در این راستا باید رصد کرد که بازار روسیه از ما چه می خواهد و به چه نقشه، طرح و نخی علاقمند و خواستار چه نوع فرشی است؛ صادرات به روسیه بسیار سخت است اما این روند نیازمند راهکار بسیار قوی است.
او می افزاید: برگزاری نمایشگاه در روسیه می تواند در شناخت بازار روسیه بسیار تاثیرگذار باشد و در مرحله بعدی با افزایش تولید طبق سلیقه آن ها می توان صادرات را انجام داد.
این تاجر فرش ادامه می دهد: باید به این مهم نیز توجه کرد که تجار استان کردستان از لحاظ مالی توانایی خرید فرش دستبافت را ندارد که بتواند در بازار روسیه به فروش برساند. اما در حال حاضر راهکار این است که یک اکیپ به روسیه جهت ارزیابی و نوع سلیقه آن ها فرستاده شود و به مطالعه دقیق در خصوص نوع رنگ، بافت، نخ و هر آنچه که در مورد فرش دستبافت است، بپردازند.
رستم پور اضافه می کند: فرش در دنیا توسط دیزاینر فروخته می شود و درصدی از فروش را به آنها اختصاص می دهند به عنوان مثال کشور ترکیه با دیزانی که به کار می‌برند فروش بسیار خوبی دارند.
