مناطق آزاد تجاری بانه و مریوان؛ نگاه ویژه می‎طلبد

به گزارش جام کوردی، ایجاد منطقه آزاد می‌تواند امتیازات ویژه‌ای به همراه داشته باشد که ازجمله این امتیازات می‌توان به ایجاد فرصت‌های اشتغال در داخل و خارج و جذب سرمایه‌های خارجی و همچنین کمک به کشور برای ورود بازارهای جهانی گسترش صادرات اشاره کرد به همین دلیل امکانات و تسهیلات قانونی شرایط مساعدی را جهت سرمایه‌گذاری اقتصادی و زیربنایی برای حضور فعالان اقتصادی در مناطق آزاد مهیا کرده است.
برای ایجاد مناطق آزاد تجاری امکانات و زیرساخت‌های ضروری نیازمند است که از آن جمله می‌توان به اسکله‌های مناسب برای بارگیری کشتی‌های بزرگ، فرودگاه و ترمینال‌های مناسب راه‌آهن و جاده استاندارد، نیروی انسانی، انبارها‌ی مجهز به سیستم‌های حمل‌ونقل آسان، انواع خدمات رفاهی همچون بیمارستان و فروشگاه‌های بزرگ اشاره کرد.
در حال حاضر کیش، قشم، چابهار، انزلی، الوند، ماکو و فرودگاه امام خمینی مناطق آزاد تجاری را تشکیل می‌دهند که هرکدام از این مناطق با توجه به ویژگی‌های جغرافیای، اقلیمی و اجتماعی اهداف مأموریت‌های مخصوص به خود را دنبال می‌کند.
منطقه آزاد مریوان- بانه یکی از هفت منطقه آزاد جدیدی است که اردیبهشت سال گذشته توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ و دولت موظف به راه‌اندازی آن شد.
شش منطقه دیگر در استان‌های گلستان، ایلام، اردبیل، سیستان و بلوچستان، کرمانشاه و بوشهر قرار دارد؛ طرح و تصویر منطقه آزاد بانه -مریوان باهدف توسعه اقتصادی استان کردستان، کاهش بیکاری و رفع معضل کولبری تصویب شد و موجی از امیدواری و دلگرمی را در میان مردم استان ایجاد کرد اما علی‌رغم وعده‌های مکرر مسئولان، عملیات اجرایی آن هنوز در دالان‌ها و پیچ‌وخم‌های مناسبات اداری گرفتارشده و پیشرفته مخصوصی نکرده است، اکنون با انتصاب حجت عبدالملکی وزیر پیشین تعاون، کار و رفاه اجتماعی به‌عنوان دبیر شورای عالی مناطق آزاد امید است منطقه آزاد بانه-مریوان هر چه سریع عملیات اجرای آن عملیاتی شود که مردم استان و کشور هر چه زودتر از مزایای این منطقه آزاد تجاری و صنعتی بهره‌مند شوند و کردستان جامه کهنه توسعه‌نیافتگی را با رخت نو توسعه‌یافتگی عوض کند.
دکتر باباخوانی کارشناس مسائل اقتصادی در استان کردستان، در گفت‌وگو با خبرنگار جام کوردی، گفت: طرح مناطق آزاد بانه و مریوان در چارچوب مفهوم بازاریابی بین المللی قابل‌ارائه است.
وی افزود: در بازاریابی بین المللی کشورها می‌آیند مبادلات کالا به کالا انجام می‌دهند و یکی از راه‌های مناطق آزاد تجاری، مناطق گمرکی اتحادیه‌های اقتصادی است که کشور ایران در این مورد ورود نکرده است.
این کارشناس مسائل اقتصادی در کردستان، ادامه داد: بخش عمده بازاریابی بین المللی کشور ما مربوط به مناطق آزاد است که از 1368 با ایجاد منطقه آزاد کیش، قشم و چابهار وارد این عرصه شده‌ است. در عرصه بین المللی نیز کشورهایی همچون هندوستان، اندونزی و آلمان توانسته‌اند منطقه آزاد تجاری را راه‌اندازی کنند.
به گفته باباخوانی، مناطق آزاد تجاری یک محدوده بندری یا غیر بندری است که از مقررات گمرکی و مالیاتی معاف است.
وی تصریح کرد: در کشورهای جهان مناطق آزاد تجاری 50 سال معافیت دارند اما برای کشور ایران 20 معافیت گذاشته‌اند که این‌یک نقطه‌ضعف برای کشور است درواقع معافیت مالیاتی موجب شده که شرکت‌های مالیاتی بین المللی مجاب ‌شوند که در این مناطق سرمایه‌گذاری و ایجاد تولید کنند.
این کارشناس مسائل اقتصادی در کردستان، گفت: تعریف سازمان توسعه صنعتی ملل متحد از مناطق آزاد تجاری این است که منطقه آزاد تجاری محرکی در جهت تشویق صادرات است. مناطق آزادتجاری و صنعتی به‌عنوان الگوی توسعه سند چشم‌انداز 1404 در بخش‌های فرهنگی و اقتصادی تعریف‌شده‌اند که اقتصاد مقاومتی درون‌زا و برون‌گرا باشد که بازارهای آزاد با پیشینه صادراتی می‌توانند در این راستا کمک‌کننده باشند.
باباخوانی، اضافه کرد: اهداف سازمان مناطق آزاد تجاری در کشور رشد و توسعه اقتصادی، سرمایه‌گذاری و افزایش درآمد، ایجاد اشتغال سالم و مولد، کاهش کولبری در کردستان و همچنین انجام امور زیر بنایی را به همراه دارد.
وی افزود: اساس‌نامه منطقه آزاد تجاری بانه و مریوان در شورای نگهبان مصوب شده و در سفر دبیر کل منطقه آزاد(آقای سعید محمد) قرار بر این بوده 2 هزار و 400 میلیارد ریال اعتبار برای منطقه آزاد تجاری بانه و مریوان تخصیص داده شود که تاکنون هزار و 200 میلیارد ریال از محل منابع شورای عالی مناطق و هزار و 200 میلیارد ریال هم
از سازمان برنامه‌وبودجه اختصاص داده شد.
این کارشناس مسائل اقتصادی در کردستان، عنوان کرد: مناطق آزاد تجاری بانه و مریوان می‌تواند نقطه عطفی در توسعه استان باشد و متأسفانه این مهم در سطح استان انعکاس خوبی داده نشده درواقع این مهم می‌تواند یک انقلابی در بحث اشتغال صنعت استان در دهه آینده در میان‌مدت و بلندمدت ایجاد کند لذا این سازمان نو پا نیازمند شکل‌گیری دقیق و با برنامه‌ریزی‌شده‌ است.
باباخوانی، خاطرنشان کرد: ساختار سازمانی منطقه آزاد بانه و مریوان نیازمند شکل‌گیری هیئت‌مدیره، مدیرعامل، 25 مدیریت و نیروهای بومی استان است به امید اینکه در سال‌های آینده منطقه آزاد بانه و مریوان نقطه جهش توسعه در استان کردستان باشد که بتوانیم از این محرومیت و بیکاری، کولبری و فقر مزمن نجات پیدا کنیم.
حامد قادر زاده، معاون اقتصادی استانداری کردستان در خصوص وضعیت منطقه آزاد بانه و مریوان به خبرنگار جام کوردی گفت: برای انجام هر فعالیت اقتصادی، مادامی‌که مسائل قانونی فراهم نشود امکان انجام سرمایه‌گذاری و تمایل به آن وجود ندارد بی‌گمان زیرساخت‌های موجود استان نیازمند توجه ویژه است و پیشرفت حاصل نیاز است و این مهم در زمان بحران به وجود می‌آید.
وی افزود: وضعیت امروز مناطق آزاد در مقایسه با 20 سال گذشته در خصوص نگاه برنامه توسعه استان می‌توان گفت فرصت فراهم شد فشار قابل‌توجه ای برای انجام آن باید در حال اجرا باشد.
معاون اقتصادی استانداری کردستان، به وضعیت خط راه‌آهن کردستان اشاره کرد و گفت: خط راه‌آهن کردستان از 25 کیلومتری متوقف‌شده و متاسفانه استمرار پیدا نکرده است لذا برای اینکه بتوانیم خط راه‌آهن تا باشماق مریوان ادامه پیدا کند باید مبلغ قابل‌توجه ای ازجمله یک هزار و 200 میلیارد تومان را صرف کرد.
وی ادامه داد: با توجه به ظرفیت‌ها و نیروهای انسانی نخبه در استان کردستان و همچنین برای اینکه خط آهن و هوایی توسعه پیدا کند می‌تواند در مقایسه با جنوب درآمد قابل‌توجه ای را در کشور به وجود آورد.
به گفته قادر زاده، جریان انتقال صنعت برای فعالین صنعتی یک جریان اقتصادی است و باید توجه کرد یک جریان دستوری نیست. نیروی انسانی، وجود مرز، مجوز منطقه آزاد و منطقه ویژه اگر به‌صورت منطقی و دانش‌پایه جلو برود در استان واحدهای صنعتی توسعه چشم گیری پیدا می‌‌کنند.
وی افزود: طرف عراق در کردستان به دلیل مسافت کوتاه و موقعیت جغرافیایی با کردستان علاقه‌مند به سرمایه گذارای در این استان هستند لذا سیاست و چشم‌انداز دولت در 1404 آزادسازی اقتصادی در منطقه، اثراتی بسیار خوبی در واحد خصوصی به وجود می‌آورد.
مهندس بیتا، مدیر اجرایی منطقه آزاد بانه و مریوان، در خصوص میزان پیشرفت زیرساخت‌های مناطق آزاد و تجاری بانه و مریوان، گفت: طرح جامع منطقه آزاد کردستان 43 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است و تاکنون بالغ‌بر 3 هزار و 700 میلیارد تومان پروپوزال اقتصادی از سرمایه‌گذاران در صنوف مختلف موردبررسی قرارگرفته است.
وی افزود: منطقه آزاد تجاری بانه و مریوان آماده جهش است و تاکنون مطابق با صحبت دبیر کل منطقه آزاد پیش رفته‌ایم و امکان جذب اعتبار 80 میلیارد ریال را داریم.
مدیر اجرایی منطقه آزاد بانه و مریوان، اضافه کرد: تنها با شکل‌گیری هیئت‌مدیره منطقه آزاد تجاری بانه و مریوان اخذ اعتبارات به این منطقه صورت می‌گیرد.
مهندس بیتا، به نیروهای بومی در منطقه آزاد تجاری اشاره و بیان کرد: افرادی گزینش‌شده تماماً بومی بوده و قطعاً رضایت نخبگان و عامه مردم حاصل خواهد شد.
وی یکی از با ظرفیت‌ترین مناطق و کم‌اطلاع‌ترین مناطق را منطقه آزاد کردستان عنوان کرد و گفت: بالغ‌بر 70 درصد از اراضی موجود در منطقه آزاد تموما اراضی ملی هستند.
مدیر اجرایی منطقه آزاد بانه و مریوان، خاطرنشان کرد: در آمار 9 ماهه سال گذشته 99 درصد ناخالص صادرات کل کشور عددی بالغ‌بر 35 میلیارد دلار بوده که معادل 20 درصد از آن صادرات به مقصد کشور عراق بوده است.
مهندس بیتا یادآور شد: فرآیند انتقال و ترانزیت در کشور عراق به مجموعه اقلیم کردستان است که مرز باشماق در این میان نقش سازنده‌ و درخشنده‌ای دارند و موجب شده که این مرز در بین تمام پایانه‌های خشک در کشور که تبادلات تجاری انجام می‌دهند، بدرخشد.
وی گفت: مساحت منطقه آزاد کردستان 5 هزار و 500 هکتار است که 2 هزار هکتار از آن در منطقه بانه و 3 هزار و 500 هکتار مربوط به منطقه مریوان(پایانه باشماق) است.