جام کوردی-فرماندار مریوان با اشاره به پتانسیل‌های بزرگ طبیعی، صنایع‌دستی، فرهنگی و تجاری این شهرستان از بی‌توجهی نهادهای متولی به مدیریت صنعت گردشگری انتقاد و خواستار تغییر رویکردهای موجود شد و اظهار کرد: استعدادهای توسعه مریوان در حوزه گردشگری تاکنون تبدیل به ثروت و اشتغال نشده برای مثال اشاره می¬شود به دریاچه زریوار، جنگل¬های سرسبز، صنایع‌دستی و مناسک فرهنگی است.
به گزارش جام کوردی، آرتیکاس اقبال، فرماندار مریوان در پانزدهمین نشست کمیسیون گردشگری، اقتصاد هنر و اقتصاد ورزش اتاق بازرگانی سنندج باهدف بررسی چالش¬های ادامه حیات زریوار و موانع شکوفایی صنعت گردشگری، اظهار کرد: تجارت مرزی یکی از پتانسیل شهرستان مریوان است که می¬تواند گردشگری را تقویت کند به این معنا که بازرگانان برای مدتی در این شهر اقامت گزیده و شب را در اینجا سپری نموده و سوغات تهیه‌کرده و از خدمات استفاده کنند که ما تاکنون نتوانسته¬ایم در این راستا زیرساخت¬ها را آماده کنیم.
وی تصریح کرد: ما مدعی این هستیم که مریوان شهر کلاش دنیاست و این را به ثبت رسانده¬ایم اما در این حوزه هم تاکنون نتوانسته¬ایم ظرفیت¬ها را به نفع درآمد و اشتغال فعال‌سازیم که بر همه ارگان¬های مرتبط واجب است تا برنامه¬ریزی لازم را انجام دهند.
فرماندار مریوان ذکر کرد: شهرستان مریوان به سمت تبدیل‌شدن به پایتخت تئاتر خیابانی دنیا می¬رود که اگر همه نهادهای مرتبط و تشکل¬های غیردولتی وارد عرصه برنامه¬ریزی برای سامان‌دهی آن شوند بدون شک این امر تحقق‌یافته و افتخاری بزرگ برای کشور خلق‌شده و منبع ایجاد هزاران شغل پردرآمد می‌شود که این موضوع در کشورهای دیگر اتفاق افتاده برای نمونه به جشنواره سینمایی «کن» در فرانسه اشاره می¬گردد. این را یادآور شوم که همه صاحب‌نظران و فعالان تئاتر بر این باورند که مریوان امن¬ترین نقطه دنیا برای این هنر است که بخش بزرگی از عوامل ایجاد این امنیت برمی¬گردد به فرهنگ و همکاری مردم.
اقبال با اشاره به فعالیت تیم والیبال «راهیاب ملل» مریوان و گفت: این تیم در لیگ برتر ایران بازی می¬کند و در عرصه این رشته در دنیا نام و نشان دارد که برنامه¬ریزی دقیق و اجرای سریع می¬تواند این را تبدیل به منبع رشد ورزشی و اقتصادی کند، نمونه این را هم داریم که برخی کشورها استعدادهای ورزشی را تکیه¬گاه اقتصادی نموده و از آن محل نسبت به صدور تخصص و تجهیزات اقدام می¬کنند.
وی در ادامه اظهار کرد: پرنده‌نگری در دنیا تبدیل به منبع اشتغال، صادرات و گردشگری شده که مریوان در این زمینه هم دارای استعداد بی‌نظیر در کشور است و این شهر به‌عنوان شهر «لک‌لک» دنیا مطرح است اما در حالت یک پدیده طبیعی مانده و نتوانسته خروجی اقتصادی برای جوانان مریوانی داشته باشد که امید است در دستور کار ادارات متولی قرار گیرد و مردم تنها با اتکاء به عشق درونی و سنت دیرین در این راستا فعالیت می¬کنند به‌طوری‌که علاوه بر اینکه ازنظر اقتصادی فایده¬ای نداشته بلکه هزینه‌بر دست دوستداران محیط‌زیست هم می¬گذارد.
نابودی زریوار موجب تغییرات آب و هوائی منفی در کل منطقه خواهد شد
سید مختار هاشمی، رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی سنندج وضعیت فعلی زریوار را نگران‌کننده عنوان کرد و گفت: زریوار دارد از بین می¬رود و نیاز است تا دولت و مردم برای نجات آن وارد عرصه همکاری شوند چون وقوع این پدیده علاوه بر آسیب رساندن به طبیعت و توسعه این شهر موجب تغییرات آب و هوائی منفی در کل منطقه خواهد شد.
وی افزود: حضور دانشگاه، تشکل¬های غیردولتی، مردم و دولت برای نجات زریوار ضرورت دارد و نبود هرکدام دستاوردهای دیگران را هم به چالش می¬کشد.
رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی سنندج اظهار کرد: اتاق بازرگانی از طریق کمیسیون¬های گردشگری، کشاورزی و آب پیگیر سرنوشت دریاچه زریوار است و هر آنچه در توان داشته باشد به کار می-گیرد و اگر لازم باشد از ابزار شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی هم کمک می¬گیرد.
هاشمی افزود: براثر عوامل متعدد، بسیاری از چشمه¬های کف دریاچه پوشانده شده به‌طوری‌که از سال 1386 به بعد اثری از آن‌ها نیست که باید با استفاده از روش¬های علمی همه آن‌ها آزاد شوند، همه باید این را بدانیم که سازمان محیط‌زیست به‌تنهایی نمی¬تواند زریوار را نجات دهد زیرا این موضوع فرابخشی است و نیاز به همکاری همه ارگان¬ها دارد و باید کارگروهی واحد با حضور همه تشکیل شود.
وی با انتقاد از وضعیت گردشگری مریوان گفت: روستای «دولاب» به‌تنهایی 6 واحد بوم گردی دارد اما مریوان بااین‌همه پتانسیل تنها یک واحد را دارد.
برای احیاء زریوار نیاز به 5 تا 15 سال زمان داریم
دکتر حبیب‌الله محمدی، استاد دانشگاه کردستان هم با اعلام خبر فعالیت چندین گروه علمی و دانشگاهی برای ارزیابی راهکارهای نجات زریوار، گفت: زریوار درخطر کامل قرار دارد و نیاز به اقدامات سریع دارد اما تاکنون تنها به برگزاری جلسات بسنده شده و هیچ اقدام عملیاتی انجام‌نشده است.
وی افزود: از سال 1396 مشغول طرح نمونه‌برداری از عمق دریاچه را به‌صورت داوطلبانه انجام داده¬ایم بر اساس آخرین برآوردها مساحت دریاچه آبی 850 هکتار، مساحت نیزارها 1 هزار و 285 هکتار، میانگین عمق 354 متر و ذخیره آب آن 35 میلیون مترمکعب است.
استاد دانشگاه کردستان اعلام کرد: علت تعفن دریاچه برمی¬گردد به نبود تعادل بین ناخالصی با ذخیره آب، دستکاری زیست‌محیطی، ورود پساب خانگی و صنعتی و کودهای شیمیایی که برای ماهیان و سایر آبزیان قابل‌مصرف نیست و تبدیل به تعفن می¬گردد که اگر ادامه یابد نسل همه جانداران از بین می¬رود که موارد عینی آن را بارها مشاهده کرده¬ایم.
محمدی اذعان کرد: اولین دستکاری بشر برمی¬گردد به ایجاد دایک خاکی که جلو خروج رسوبات را گرفت و سبب از بین رفتن جلبک¬های مفید و ظهور جلبک¬های منفی شد که یکی از آن‌ها در ردیف سمی¬ترین جلبک¬های دنیاست و تداوم این وضعیت سبب آلودگی شدید آب‌شده و تبعات آن متوجه سلامت انسان¬ها و محیط زیست است می¬شود، یکی دیگر از تبعات منفی این دایک خاکی جلوگیری از تردد ماهیان بومی به خارج از دریاچه و انقراض نسل آن‌ها است.
وی افزود: ورود اردک‌ماهی به دریاچه سبب شد تا میزان مصرف ماهیان بومی بالارود که این هم اکوسیستم دریاچه را به هم زد.
محمدی در خصوص پیشنهادات خود گفت: برای احیاء زریوار نیاز به 5 تا 15 سال زمان داریم که باید منابع پولی لازم برای ماشین‌آلات لجن کشی و لایروبی تأمین گردد، علاوه بر این‌ها ضرورت دارد تا در حوزه جلوگیری از برداشت آب برای کشاورزی، پایان دادن به ورود فاضلاب و ساخت‌وساز بی‌رویه نیز اقدامات لازم اعمال شود.
برای مقابله با مشاغلی مانند کولبری باید از ظرفیت گردشگری استفاده کرد
حمید مکاری، نماینده سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کردستان هم با اشاره به وضعیت گردشگری مریوان و برنامه این نهاد برای توسعه این صنعت در مریوان گفت: در حال حاضر فقط یک واحد بوم گردی، یک واحد برجک پرنده‌نگری در مریوان داریم و ساختمان شهر جهانی کلاش هم در دست احداث است.
وی افزود: سیاست‌گذاری دولتی در حوزه گردشگری مریوان تاکنون ناکارآمد بوده و نیاز به بازنگری کامل دارد اما از این مهم‌تر دیدگاه مردم است که می¬تواند این حوزه را رونق دهد.
نماینده سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کردستان اعلام کرد: برنامه برگزاری «فم تور» در کردستان اجرا می¬گردد تا بتوان از این طریق کردستان را در سبد گردشگری ایران قرارداد که تاکنون چندین «فم تور» در مناطق جنگلی و توریستی برگزارشده و این برنامه همچنان ادامه خواهد یافت.
مکاری اذعان کرد: برای مقابله با مشاغلی مانند کولبری باید از ظرفیت گردشگری استفاده کرد که ما برنامه واردکردن این افراد به این حوزه را در دست اقدام داریم.
وی تصریح کرد: اگر بوم گردی و احداث اقامتگاه خارج از روستا باشد نیاز به اخذ 12 استعلام دارد که زمان‌بر و خسته‌کننده است و باید این موضوع را حل کرد.
در چند سال آینده این شهر در کنار «کن» فرانسه قرار می¬گیرد
رئیس انجمن تئاتر مریوان با تأکید بر ضرورت استفاده از ظرفیت¬های هنری برای توسعه اقتصادی گفت: تئاتر خیابانی دارد مریوان را تبدیل به یک‌قطب هنری می¬کند و اگر این روند ادامه داشته باشد بدون شک در چند سال آینده این شهر در کنار «کن» فرانسه قرار می¬گیرد و همه این را بدانند که مریوان مملو از میراث¬های فرهنگی و معنوی است و می¬تواند مرکز تحول در کشور باشد.
حسینی افزود: دولت تاکنون نتوانسته به مسئولیت خود در این راستا عمل کند اما در کنار این موضوع کم‌کاری اجتماعی هم داریم و اگر دولت به هر علتی نتوانست به وظایفش عمل کند باید مردم وارد میدان شده و جای خالی دولت را پر کنند.
وی اظهار کرد: برای سامان‌دهی به این حوزه نیاز به مدیریت واحد داریم و ضرورت دارد تا این امر در دستور کار قرار گیرد زیرا تجربه ثابت کرده که موازی کاری و تداخل امور موجب هدر رفت زمان، منابع و سرمایه¬های انسانی می¬شود.
اگر حمایت شویم موفق به حذف کولبری از سبد مشاغل کردستان خواهیم شد
مدیرعامل شرکت توریستی «جورکن» با اعلام خبر شروع فعالیت این نهاد گفت: من خودم فارغ‌التحصیل رشته نرم‌افزار هستم اما به علت علاقه به گردشگری وارد این عرصه شده و تاکنون موفق بوده¬ام و با برنامه¬هایی که در دست اجرا افق¬های روشنی در پیش داریم که اگر حمایت شویم موفق به حذف کولبری از سبد مشاغل کردستان خواهیم شد.
حیدری افزود: بسیاری از گردشگران به علت نداشتن امکان شناسایی نقاط تفریحی و پذیرایی و گردشی از وارد شدن به کردستان خودداری می¬کنند که شرکت ما برای پایان دادن به این وضعیت وارد میدان شده و اموری مانند راهنمایی، رزرو هتل، اقامتگاه، بلیط هواپیما، بلیط مناطق دیدنی، بلیط اتوبوس، هماهنگی با تورگردان و راهنمایی توریست¬ها را انجام می¬دهد.
وی تصریح کرد: دولت باید درزمینهٔ آشنا ساختن علاقه‌مندان به روش¬های نوین گردشگری و تأمین نیازهای فعالان از قبیل زمین، تسهیلات بانکی، تسریع در صدور مجوزها و … اقدامات عاجل انجام دهد تا از روند جهانی و منطقه¬ای عقب نیفتیم و اکنون‌که کشور درگیر جنگ اقتصادی و تحریم بوده و نیاز به منابع ارزی دارد بهترین عرصه گردشگری است.
برخی از ضوابط بنیاد مسکن با اصول فنی و مهندسی بوم گردی مغایرت دارد
رئیس انجمن بوم گردی کردستان خواستار تغییر ضوابط گردشگری در مریوان شد و گفت: این شهر قطب گردشگری غرب ایران است اما ازنظر زیرساخت¬ها محروم¬ترین نقطه ایران است بنابراین دولت باید در این راستا اقدامات ویژه انجام دهد تا این ظرفیت عظیم اقتصادی را فعال کرده و از این طریق با مشکلات بیکاری، فقر و مشاغل کاذب و خطرناک مثل کولبری مبارزه کند.
سجادی خاطرنشان کرد: مشکل اصلی در مریوان نبود شناخت مردم از توریسم و بوم گردی است که در مواردی آن را مغایر فرهنگ بومی و منش دینی می¬دانند، برای پایان دادن به این ذهنیات غیرواقعی نیاز به آموزش داریم، موضوع دیگر هم خودداری مردم این شهرستان از اخذ تسهیلات بهره دار است که آن را گناه می¬دانند که دولت باید برای اقناع این افراد تسهیلات بدون بهره را در نظر گیرد زیرا هیچ‌کس در مریوان قدرت مالی ایجاد اقامتگاه را ندارد.
وی افزود: برخی از ضوابط بنیاد مسکن با اصول فنی و مهندسی بوم گردی مغایرت دارد، اجرای آن‌ها برای فعالان این حوزه مشکل‌ساز خواهد بود که باید این ضوابط را تغییر داد.
ادارات منابع طبیعی، امور آب و محیط‌زیست کارشکنی‌های متعدد به نام قانون می‌کنند
رئیس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی مریوان کمبود سرمایه را عامل اصلی کم رونقی گردشگری در این شهرستان دانست و گفت: کمبود منابع مالی، روند سخت صدور مجوزها، زمان‌بر بودن پاسخ ادارات به استعلام¬ها و اعمال سلایق شخصی عوامل اصلی کم رونقی گردشگری در مریوان هستند.
حدادیان افزود: ادارات منابع طبیعی، امور آب و محیط‌زیست کارشکنی¬های متعدد به نام قانون می¬کنند که سبب رویگردانی افراد می¬شود برای نمونه به این موارد اشاره می¬گردد، درحالی‌که صدها ویلا و خانه باغ حریم زریوار دارند آب برداشت می¬کنند و فاضلاب در دریاچه می¬ریزند این ادارات از ایجاد اقامتگاه بوم گردی جلوگیری می¬کنند، ما هم مخالف حفاظت از محیط‌زیست و زریوار نیستیم و همه دست¬های خدمتگذار را می¬بوسیم اما با سخت‌گیری‌های بی‌مورد مخالفیم زیرا می¬توان این واحدها را در همه زمینه¬ها کنترل کرد.
وی تصریح کرد: یکی دیگر از مشکلات ما مخالفت¬های سازمان راهداری است که می¬گوید ما حاضر به صدور مجوز برای مکان پذیرایی و اقامتگاه نیستیم و تنها با سخت مجتمع¬های بین‌راهی موافقیم که در این مسیر سنندج مریوان ظرفیت پذیرش بیش از 2 واحد مجتمعی را نداریم.
وی ضمن انتقاد از رویکرد ادارات مرتبط با صنایع‌دستی گفت: صنایع‌دستی مریوان قابلیت بالائی در صادرات دارد اما بالا بودن عوارض گمرکی سبب کاهش صادرات آن شده که اگر این ضوابط را تغییر دهیم بدون شک تبدیل به منبع پایدار اشتغال و ارز آوری خواهد شد.
در مریوان 4 نفر رشته ورزش‌های هوایی را در انحصار خود گرفته‌اند
رئیس کمیته ورزش¬های هوائی کردستان خواستار تغییر نگرش به این رشته شد و گفت: این رشته امروزه جزو پر اشتغال¬ترین و پرسودترین رشته¬های ورزشی و حوزه¬های گردشگری است که در دنیا دارند از ظرفیت¬های اقتصادی آن استفاده می¬کنند و در ایران مریوان مستعدترین مکان برای توسعه این ورزش است.
آرین علاقبند افزود: درحالی‌که شبکه‌سازی و سامان‌دهی این رشته در سراسر استان انجام‌شده اما در مریوان در مقابل این روند ایستاده¬اند و ادارات دولتی حاضر به همکاری نیستند.
وی در ادامه اظهار کرد: تاکنون نامه‌نگاری فراوانی با ادارات انجام داده¬ایم اما هیچ پاسخی از هیچ اداره¬ای به دستمان نرسیده است.
علاقبند اذعان کرد: در مریوان 4 نفر خود را مسئول این رشته دانسته و آن را در انحصار خود گرفته¬اند که به علت ناآشنایی با موازین فنی و ایمنی پرواز هرلحظه احتمال بروز حادثه¬ای ناخوشایند داریم.
رد همه انتقادات از محیط‌زیست
رئیس اداره محیط‌زیست مریوان هم با رد انتقادات مطرح‌شده در قبال عملکرد این نهاد در حراست از زریوار گفت: هر روز وضعیت آب زریوار پایش می¬شود اما ما با عواملی مانند آتش‌سوزی، ساخت‌وساز غیرمجاز، برداشت بی‌رویه آب، سرازیر شدن فاضلاب و فعالیت¬های کشاورزی روبرو هستیم. ما هم قبول داریم که در این دریاچه آتش‌سوزی داریم و هر آنچه برای مقابله با آن لازم باشد انجام می¬دهیم اما به علت دخالت عامل انسانی موفقیت مورد انتظار را به دست نمی¬آوریم زیرا این افراد شبانه اقدام به آتش زدن نیزارها می¬کنند که به علت تاریکی از دید دوربین¬های ما مخفی مانده و برایمان شناسایی نمی¬شوند و این حریق-ها سبب آلودگی هوا و به خطر انداختن جان پرندگان و آبزیان می¬شوند.
همت بلند افزود: امسال 3 فقره از آتش‌سوزی‌ها در روز اتفاق افتاد و ما موفق به دستگیری این افراد و تحویل آن‌ها به مرجع قضائی شدیم که برای شناسایی افرادی که شبانه نیزارها را آتش می¬زنند نیاز به ارتقاء دوربین¬ها داریم و این موضوع هم نیاز به منابع مالی دارد که از دولت خواستاریم تا آن را تأمین کند.
وی تصریح کرد: سند حراست از زریوار تبدیل به سند ملی شده و همه مصوبات آن برای همه ادارات لازم‌الاجراست اما هیچ‌کدام از ارگان‌ها حاضر به تمکین نیستند و همه این را بدانند که تنها با محیط‌زیست نمی¬توان زریوار را حفظ کرد و باید همه پای‌کار آیند.
بی‌تفاوتی نهادهای دولتی به سرنوشت زریوار
نماینده تشکل زیست‌محیطی «چیای سبز» مریوان با انتقاد از بی‌تفاوتی نهادهای دولتی به سرنوشت زریوار گفت: امسال 740 هکتار نیزار در آتش سوخت و هیچ‌کدام از ادارات مربوطه برای اطفای حریق نیامدند و مردم هم به علت نداشتن امکانات موفق به خاموش کردن نشدند و اگر باران نمی¬آمد بدون شک هیچ اثری از نیزارها نمی¬ماند.
محمد صالحی افزود: همه خلیج¬های دریاچه به علت ورود رسوبات و گل‌ولای قزلچه سو خشک‌شده‌اند و این آسیب به اکوسیستم آن وارد می¬کند.
وی خاطرنشان کرد: ادارات امور آب و جهاد کشاورزی در حال اجرای پروژه خط انتقال آب سد گاران به اراضی حریم دریاچه هستند که حرکتی مناسب و قابل‌ستایش است و امیدواریم که این پروژه به‌زودی پایان یابد چون یکی از عوامل کاهش آب دریاچه برداشت بی‌رویه با محوریت کشاورزی است.
صالحی تصریح کرد: ما با گردشگری مخالف نیستیم اما به شرطی که مشکل زیست‌محیطی نداشته باشد.
وی در ادامه اظهار کرد: دارستان‌های مریوان در مدار تخریب دائمی قرارگرفته و کسی از این روند جلوگیری نمی¬کند و تنها به تشکیل پرونده و تسلیم به دادگاه اکتفا می¬کنند و بعد از مدتی متخلف با حداقل مجازات از معرکه بیرون می¬رود که این امر سبب جسورتر شدن آن‌ها شده و سایر افراد را هم به میدان می¬کشد برای اثبات این ادعا استناد می¬شود به قطع درختان جنگلی در 500 متری ساختمان منابع طبیعی مریوان.
این فعال زیست محیط خواستار تشکیل کارگروهی با حضور همه ارگان‌ها و نهادهای غیردولتی برای حراست از زریوار شد.
مدیر هتل «میران» مریوان انتقاد از برخورد با سرمایه¬گذاران حوزه گردشگری در کردستان را آغاز سخن قرارداد و گفت: ما بزرگ‌ترین پروژه گردشگری ایران در دالاهو کرمانشاه را با 170 هکتار مساحت، دهکده گردشگری کرمانشاه و پیاده راه گردشگری مرکز این استان را اجرا کردیم اما در کردستان طرح¬ها و پیشنهادات ما مورد استقبال قرار نمی¬گیرد و باید رویکردها را تغییر دهند.
رزگار شهبازی افزود: سال گذشته همایش ملی گردشگری در همدان برگزار شد که همه استان¬ها در آن شرکت داشتند و هر استانی در تدارک تصویب و معرفی طرح¬های خود بود و ما هم پیگیر طرح «مریوان شهر خلاق کلاش» بودیم تا از این طریق علاوه بر معرفی، منابعی هم برای آن جذب کنیم اما ارگان متولی در جلسه حضور نداشت که به‌صورت رسمی از آن دفاع کند.
وی اعلام کرد: ما بزرگ‌ترین طرح شهربازی ایران را به شهرداری سنندج ارائه دادیم اما آن‌ها این را رد کردند و این طرح در کرمانشاه اجراشده و تبدیل به یک منبع و استعداد گردشگری و اشتغال شده است.
وی تصریح کرد: سرمایه¬گذار باید شناخت کافی از پتانسیل¬ها داشته باشد تا بتواند تصمیم به حضور گیرد بنابراین ضرورت دارد تا بسترهای معرفی پتانسیل¬ها و زیرساخت¬ها آماده باشد تا هم گردشگر رغبت حضورداشته باشد و هم سرمایه‌گذار پروژه¬ها را اجرا کند، مشکلات بسیاری در مریوان داریم برای نمونه اگر گردشگری به مریوان بیاید در صورت نیاز نمی¬تواند سرویس بهداشتی مناسب گیر بیاورد، یکی دیگر از مشکلات برمی¬گردد به کوتاه بودن ساعات کار بازاریان و غذاخوری‌ها که در اوایل شب همه‌جا تعطیل است و گردشگر برای خرید و غذا خوردن با مشکل مواجه می¬شود و یا درزمینهٔ سیما و منظر شهری وضعیت بسیار نامناسبی داریم.
شهبازی خاطرنشان کرد: باید قبل از هرکسی سرمایه¬گذاران مریوانی در عرصه گردشگری این شهر حضورداشته باشند اما این افراد تنها علاقه به حضور در بازار ساخت‌وساز و معاملات مرزی دارند.
پیگیری کاهش موازین اداری مربوط به بوم گردی، صدور مجو برای فعالیت ورزش¬های هوایی در صورت عدم مغایرت با کنوانسیون رامسر و ایجاد کارگروه پژوهشی مشترک برای ارائه راهکارهای حل مشکلات زریوار از مصوبات این جلسه بود.
