بە پێی ڕاپۆرتی جام کوردی، ئەم ئەسپە تێکڕای باڵای ١٧٠ سم بە جەستەیەکی کورت و جەستەیەکی ماسولکەیی و سنگی پان و پڕ لە ژیان و قۆڵ و قاچ و پشتی بەهێزە .ئەسپی کورد لە کۆبونەوەی ئەنجوومەنی تۆماری نەتەوەیی کارەکانی وەزارەتی میراتی کەلتوری، گەشتوگوزار و پیشەسازی دەستی لە مانگی کانوونی دووەمی ساڵی 2022 لە مەلەفێکدا بە ناوی “داب و نەریتی ئەسپی کورد” لە لیستی شوێنەوارە نەتەوەییەکانی ئێراندا تۆمار کرا.
وەحید عامری، جێگری گەشتوگوزاری پارێزگای کرماشان، وێڕای ڕوونکردنەوەی دوایین ڕێکارەکان بۆ تۆمارکردنی ئەسپی کوردی جیهانی، وتی: ساڵی 2023 بە هەوڵی ئیدارەی پارێزگا و بەرزکردنەوەی پلەی جێگری بەشی گەشتیاری و ئیدارەی گشتیی ڕۆشنبیری میراتی پارێزگای کرماشان، ئامادەکاری پێویست بۆ تۆماری جیهانی ئەسپی کورد لە کرماشان کرا و بەشێکی تری ئەم بابەتە کردەوەکانی لایەنی عێراقییە و چاوەڕێی کردەوەکانیان دەکەین.
عامری درێژەی بە قسەکانی دا و وتی: سەرەتای مانگی شوباتی ساڵی ڕابردوو، بەڕێوەبەری گشتیی میراتی کەلتوری کرماشان لە گەڵ پارێزگاری کرماشان سەردانێکی بۆ هەرێمی کوردستانی عێراق هەبوو و لەو پەیوەندییەدا ڕاوێژ کرا و بڕیار درا کە لایەنی عێراقیش بۆ ئەم مەبەستە لە سەر خەت بێت.
جێگری سەرۆکی گەشتوگوزاری کرماشان وێڕای ئاماژەدان بەوەی کە پێویستە چەندین جار فێستیڤاڵی ئەسپی کوردی دووبارە بکرێتەوە بۆ ئەوەی متمانە دروست بکرێت، وتی: ئەگەر دۆسیەی ئەسپی کوردی لە عێراقیش لە تۆماری نیشتمانیدا تۆمار بکرێت و بە لەبەرچاوگرتنی ئەوەی کە تا ئێستا دوو فێستیڤاڵ هەبووە بۆی بەڕێوەچووە، کاری کۆکردنەوەی فایلی تۆمارکردنی جیهانی بە خێرایی بەردەوام دەبێت.
دووپاتیشی کردەوە: پێویستە درک بەو پێوەرە نێودەوڵەتییانە بکەین کە یونسکۆ بە دوایدا دەگەڕێت، چونکە بەردەوامی و بەردەوامبوون لە سەر ئەم بابەتە مەرجێکی بنەڕەتییە بۆ تۆمارکردنی جیهانی ئەسپی کورد.
عامری بە ئاماژەدان بەوەی کە ئەسپی کورد توانایەکی تایبەتی کەلتورییە بۆ ناوچە کوردنشینەکانی دوو وڵاتی ئێران و عێراق، وتی: ئەسپی کوردی دەتوانرێت وەک توخمێکی بەنرخ لە جیهاندا تۆمار بکرێت.
ناوبراو ئاماژەی بە ئۆرگان و ڕێکخراوەکانی پەیوەست بە پرسی تۆماری جیهانی ئەسپی کورد کرد و ڕایگەیاند: ڕێکخستنی جیهادی کشتوکاڵی، ڕاهێنانی جەستەیی، دەستەی سوارچاکی پارێزگاکە و بە تایبەتی کەرتی تایبەتی پیشەسازی، کە سپۆنسەری دارایی ئەم کارەن ، زۆر بەدواداچوونی بۆ دەکەن.
عامری ڕاشیگەیاند: نەک تەنیا ئیدارەی پارێزگاکە، بەڵکو پێویستە سەرجەم ڕێکخراوەکانی بەرپرسی ئەم بابەتە بەشێک لەو بەرپرسیارێتییە بگرنە ئەستۆ، هەوڵبدەن بۆ دامەزراندنی تۆماری جیهانی ئەسپی کورد.
ناوبراو زیادی کرد: هەموو ئەو بەڵگە و بەڵگەنامانەی کە پێویستن بۆ تۆمارکردنی ئەسپی کورد لە کرماشان کۆکراونەتەوە و لە ئێران تۆمارمان کردووە.
عامری لە درێژەی قسەکانیدا وتی: لەم ڕووەوە یانەی چالاک و باشمان هەیە لە بواری گەشتیاری و لە گوندی ئۆڵۆمپی وەک تاقیکاری بۆ ئەم کارە لە پارێزگاکەدا، کە لە بواری ڕاهێنانی جەستەیی چالاکن، هەروەها یانە ئەهلییە باشەکانیش چالاکن لەم بوارەدا بە نیشاندەری بەرز.
لە کۆتاییدا عامری وتی: پارێزگای کرماشان لەم بارەوە بارودۆخێکی زۆر باشی هەیە و ئەگەر هەوڵێکی دیکە لە هەردوولا هەبێت، ئەم بابەتە کە دوور نییە لە عەقڵ، بەدی دێت.
شایانی ئاماژەیە کە لە کۆبوونەوەی هەولێر کە مانگی ڕابردوو بە ئامادەبوونی پارێزگارەکانی ڕۆژئاوای ئێرام و بەرپرسانی باڵای هەرێمی کوردستان بەڕێوەچوو، یەکێک لەو بابەتانەی وتووێژی لە سەر کرا، بەدواداچوونی تۆماری جیهانی ئەسپی کورد بوو./.
