بە پێی ڕاپۆرتی جام کوردی، چا یەکێکە لەو خواردنەوە بەناوبانگانەی کە خەڵک لە سەرانسەری جیهان چێژیان لێ وەردەگرێت .هەزاران ساڵە پزیشکی ڕۆژهەڵاتی پێشنیاری چای سەوز دەکات بە هۆی سوودە تەندروستییەکانی. ئێستا، لێکۆڵینەوەکانی ئەمڕۆ ئەو هۆکارە بێشومارانە دەسەلمێنن کە چای سەوز تەندروستی باشتر دەکات، لە کەمکردنەوەی چەوری جەستە و ئاستی شەکری خوێنەوە تا بەرزکردنەوەی تەندروستی مێشک.
چای سەوز دەتوانێت یارمەتی تەندروستی پێست بدات
بە گوێرەی لێکۆڵینەوەیەکی ئەم دواییە لە ساڵی 2023 توێژەران بۆیان دەرکەوتووە ئەو پۆلیفینۆلانەی لە چای سەوزدان ڕەنگە بتوانن پێست لە تیشکی UVB بپارێزن.
یەکێک لە سوودە بەڵگەدارەکانی چای سەوز، تایبەتمەندی دژە شێرپەنجەیە. زیاتر لە پێنج هەزار توێژینەوە لەسەر چای سەوز و شێرپەنجە بڵاوکراونەتەوە. هەزاران لەو توێژینەوەیانە دەریدەخەن کە پۆلیفینۆڵەکانی چای سەوز و پێکهاتە چالاکە زیندووەکانی تر لە چای سەوزدا ڕەنگە یارمەتیدەر بن لە ڕێگریکردن لە جۆرەها شێرپەنجە، لەوانە شێرپەنجەی مەمک، کۆڵۆن و ڕیخۆڵە، جگەر، هێلکەدان، پرۆستات، دەم و پێست.
چەند توێژینەوەیەک لە سەر بنەمای دانیشتووان پێشنیاری ئەوە دەکەن کە هەردوو چای سەوز و ڕەش یارمەتیدەرن بۆ پاراستن لە شێرپەنجە. چەندین توێژینەوە پێشنیاری ئەوە دەکەن کە پۆلیفینۆلەکانی ناو چا یارمەتی کوشتنی خانە شێرپەنجەییەکان دەدەن و لەوانەیە خانە تەندروستەکان لە مەترسییەکانی شێرپەنجە بپارێزن.
چای سەوز بۆ مێشکت باشە
ئەگەر بەدوای ڕێگایەکدا دەگەڕێیت بۆ ئەوەی مێشکت چالاک بێت لە گەڵ تەمەنتدا، ئەوا چای سەوز زیاد بکە بۆ خۆراکەکەت. لە توێژینەوەیەکی دیکەدا دەرکەوتووە کە چای سەوز دەبێتە هۆی باشترکردنی بیرەوەری و ئەرکی جێبەجێکردن لە کەسانی بەساڵاچوودا، هەروەها فشاری ئۆکسجینی کەمدەکاتەوە.
چای سەوز یارمەتی خۆپاراستن لە نەخۆشی شەکرەی جۆری دوو دەدات
چەند لێکۆڵینەوەیەک دەریدەخەن چای سەوز یارمەتیدەرە بۆ کەمکردنەوەی ئاستی شەکر لە خوێندا و ئەگەری تووشبوون بە نەخۆشی شەکرە لە جۆری دووەم. هەروەها دەرکەوتووە کە چای سەوز یارمەتیدەرە بۆ زیادکردنی هەستیاری ئەنسۆلین، بە جۆرێک ئەو ئەنسۆلینەی کە پەنکریاس بەرهەمی دەهێنێت دەتوانێت بە شێوەیەکی کاریگەرتر ئاستی شەکری ئاسایی لە خوێندا بپارێزێت. چای سەوز یارمەتی پاراستنی ئەو خانانە دەدات کە ئەنسۆلین بەرهەم دەهێنن، هەروەها فلاڤۆنۆیدەکانی ناو چا دەتوانن یارمەتیدەر بن لە ڕزگارکردنی ڕادیکاڵە ئازادە زیانبەخشەکان و کەمکردنەوەی هەوکردن.
چای سەوز بۆ دڵت باشە
چای سەوز کاریگەرترینە بۆ تەندروستی دڵ. دەرکەوتووە کە کاتێک چینەکانی پۆلیفینۆلیک لە چای سەوزدا ئاستی کۆلیسترۆڵی خراپ باشتر دەکەن، کە دوو هۆکاری سەرەکی مەترسی بۆ تووشبوون بە نەخۆشییەکانی دڵە.
لە توێژینەوەیەکی گەورەدا کە لەسەر زیاتر لە ٤٠ هەزار کەسی پێگەیشتوو ژاپۆنی لە ماوەی ١١ ساڵدا ئەنجام دراوە، ئەنجامەکان باس لەوە دەکەن کە خواردنەوەی زیاتر لە ٥ کوپ چای سەوز لە ڕۆژێکدا ئەگەری مردن بەهۆی جەڵتەی دڵ یان جەڵتەی مێشکەوە بە ڕێژەی ٢٦% کەمدەکاتەوە. بە بەراورد بەوانەی کە ڕایانگەیاندووە کە ڕۆژانە کەمتر لە یەک کوپ چای سەوز دەخۆنەوە. توێژینەوەیەکی دیکە کە لە گۆڤاری ئەورووپی بۆ نەخۆشییەکانی دڵدا بڵاوکراوەتەوە، دەرکەوتووە، خواردنەوەی چای سەوز لە هەفتەیەکدا سێ جار یان زیاتر دەبێتە هۆی باشترکردنی تەندروستی گشتی دڵت بە شێوەیەکی بەرچاو.
چای سەوز دەتوانێت زیاتر وریات بکات و یارمەتیت بدات ئارام بمێنیتەوە
لە کاتێکدا قاوە بڕێک کافاین دابین دەکات بۆ سووتەمەنی ڕۆژەکەت، بەڵام کافاین و پێکهاتە چالاکە زیندووەکانی تر لە چای سەوزدا دەتوانن یارمەتیت بدەن بەبێ ئەوەی هەست بە ماندوێتی بکەیت. بە گوتەی پسپۆڕانی خۆراک، چای سەوز دەبێتە هۆی تەرکیزکردن. کافاینی ناو چای سەوز بە هێواشی دەردەچێت، ئەمەش نابێتە هۆی ئەو کشانەوە یان بەرزبوونەوەیەی کە مرۆڤ دەتوانێت لە کافاینی ئاسایی لە قاوەدا تووشی بێت.
چای سەوز دەتوانێت ئەزموونێکی ئارامتر دابین بکات بە کەمتر وابەستەیی بە بەراورد بە خواردنەوەی قاوە. هەروەها دەتوانێت دڵەڕاوکێ کەم بکاتەوە بە زیادکردنی بەرهەمهێنانی دۆپامین لە مێشکدا، بەمەش تەندروستی دەروونی مرۆڤ باشتر دەکات و ڕێگە بە مرۆڤ دەدات فشاری دەروونی کەم بکاتەوە./.
