بە پێی ڕاپۆرتی جام کوردی، سەرگێژخواردن دەتوانێت نیشانەی چەندین حاڵەتی جیاواز بێت. هەرچەندە بە نیشانەی بەرزبوونەوەی پەستانی خوێن نازانرێت، بەڵام دەتوانێت ئاماژە بێت بۆ دابەزینی پەستانی خوێن بە تەنیا یان لە ڕێگەی ئەو دەرمانانەی کە پەستانی خوێن دادەبەزێنن.
سەرگێژخواردن چییە؟
سەرگێژخواردن دەستەواژەیەکە بۆ وەسفکردنی هەستکردن بە سەر سووکبوون یان بێهۆشبوون و دەکرێت بەهۆی چەندین حاڵەتی جیاوازەوە بێت، لەوانە:
سەرگێژخواردن، یان کێشەی ناوەوەی گوێ.
دابەزینی پەستانی خوێن (بەرزبوونەوەی فشاری خوێن).
کەمخوێنی.
دووگیانی.
جەڵتە.
کاریگەری لاوەکی دەرمان.
ئایا سەرگێژخواردن نیشانەی بەرزبوونەوەی پەستانی خوێنە؟
سەرگێژخواردن نیشانەیەکی ڕاستەوخۆی بەرزبوونەوەی پەستانی خوێن نییە، بەڵام لە ڕاستیدا نیشانەیەکی باوی دابەزینی پەستانی خوێنە. هەروەها سەرگێژخواردن دەتوانێت کاریگەری لاوەکی دەرمانەکانی دابەزاندنی پەستانی خوێن بێت یان ئاڵۆزیەکی دیاریکراوی بەرزی پەستانی خوێن وەک جەڵتەی مێشک و جەڵتەی دڵ.
بەرزی پەستانی خوێن باوە و نزیکەی 1 لە هەر دوو کەس تووشی دەبێت. کۆنتڕۆڵنەکردنی پەستانی خوێن هۆکارێکی مەترسیداری جددی و گرنگە بۆ تووشبوون بە جەڵتەی مێشک و نەخۆشییەکانی دڵ و نەخۆشییەکانی گورچیلە. لەبەر ئەم هۆکارە گرنگە گرنگی بە پەستانی خوێن بدەیت و دڵنیا بیت لەوەی کە لە مەودایەکی باشدایە.
زۆرجار بە بەرزی پەستانی خوێن بە “بکوژی بێدەنگ” ناودەبرێت، چونکە بەزۆری هیچ نیشانەیەکی لێناکەوێتەوە. بەرزی پەستانی خوێن دەبێتە هۆی سەرئێشە و خوێنبەربوونی لووت، بەڵام لە زۆربەی حاڵەتەکاندا بەرزبوونەوەی پەستانی خوێن هیچ نیشانەیەکی بەهیچ شێوەیەک دروست ناکات.
هەرچەندە سەرگێژخواردن نیشانەیەکی ڕاستەوخۆی بەرزی پەستانی خوێن نییە، بەڵام ئەو کەسانەی کە پەستانی خوێنیان بەرزە دەتوانن تووشی سەرگێژخواردن ببن بەم هۆکارانەی خوارەوە:
کاریگەری لاوەکی دەرمان.
دابەزینی فشاری خوێنی ئۆرتۆستاتیک (دابەزینی لەناکاوی پەستانی خوێن لەکاتی وەستان دوای دانیشتن یان پاڵکەوتن).
ئاڵۆزییە جدییەکانی بەرزبوونەوەی پەستانی خوێن، لەوانە جەڵتەی مێشک، جەڵتەی دڵ و ناڕێکی لێدانی دڵ.
ئاڵۆزییەکانی بەرزبوونەوەی پەستانی خوێن کە لەوانەیە ببێتە هۆی سەرگێژخواردن
هەندێک لە ئاڵۆزییەکانی بەرزبوونەوەی پەستانی خوێن لەوانەیە ببێتە هۆی سەرگێژخواردن. ئەمەش بریتییە لە:
جەڵتەی مێشک:
جەڵتەی مێشک دەتوانێت بەهۆی خوێنبەربوون لە مێشکدا یان گیرانی خوێنبەرێکەوە بێت کە بەهۆی کۆبوونەوەی تابلۆی کۆلیسترۆڵ یان مەینی خوێنەوە دروست دەبێت. ئەنجامەکەی ئەوەیە کە شانەکانی مێشک برسی دەبن لە خوێن و ئۆکسجین. بەپێی ئەوەی لە کوێی مێشکدا جەڵتەی مێشک ڕوودەدات، سەرگێژخواردن لەوانەیە نیشانەیەک بێت.
جەڵتەی دڵ:
جەڵتەی دڵ کاتێک ڕوودەدات کە ڕۆیشتنی خوێن بۆ دڵ ببڕێت. جەڵتەی دڵ لەوانەیە ببێتە هۆی سەرگێژخواردن لە ڕێگەی دابەزینی پەستانی خوێن یان نائاسایی ڕیتمەکانی دڵەوە.
ناڕێکی لێدانی دڵ:
کاتێک پەستانی خوێن بەرز دەبێتەوە، دڵ دەبێت زیاتر کار بکات بۆ ئەوەی خوێن پەمپ بکات، بە تێپەڕبوونی کات ماسولکەکانی دڵ ئەستوور دەبن و لە وەڵامی فشارەکەدا دەگۆڕدرێن. ئەم گۆڕانکاریانە مەترسی تووشبوون بە ناڕێکی لێدانی دڵ زیاد دەکات وەکو لەرزین لە دەمارەکان کە بەزۆری دەبێتە هۆی سەرگێژخواردن و هەروەها هەناسە تەنگی و ماندوێتی و بەرگەنەگرتنی وەرزشکردن.
چارەسەر و بەڕێوەبردنی سەرگێژخواردن
چارەسەری سەرگێژخواردن بەندە بە هۆکاری بنەڕەتییەوە:
کاتێک سەرگێژخواردن بەهۆی کاریگەرییە لاوەکییەکانی دەرمانەکانی پەستانی خوێنەوەیە، ڕەنگە گۆڕانکاری لە دەرمانەکان یان ژەمە دەرمانەکان یان کاتی دەرمانەکاندا پێویست بێت. بۆ نموونە ڕەنگە ژەمی دەرمانەکەت کەم بکرێتەوە یان پێت بڵێن دەرمانی پەستانی خوێنت لە کاتێکی جیاوازدا لە ڕۆژدا بخۆ، وەک شەوانە لەبری بەیانیان.
هەر کاریگەریەکی لاوەکی و گۆڕانکاری لە دەرمانەکاندا پێویستە لەگەڵ پزیشکەکەت باسی بکەیت.
کاتێک سەرگێژخواردن نیشانەی ئاڵۆزییەکانی بەرزبوونەوەی پەستانی خوێن بێت، وەک جەڵتەی مێشک یان جەڵتەی دڵ، چارەسەری بەپەلە پێویستە.
کەی پێویستە سەردانی پزیشک بکەیت؟
سەرگێژخواردن نیشانەیەکی ناخۆشە کە دەتوانێت چەندین هۆکاری ئەگەری هەبێت، بۆیە گرنگە لەگەڵ پزیشک قسە بکەیت بۆ ئەوەی بزانیت هۆکارەکەی چییە. سەرنج بدە لە کاتی سەرگێژخواردن و هەر شتێک کە نیشانەکانت خراپتر دەکات، دڵنیابە ئەم زانیاریانە لەگەڵ پزیشکەکەتدا بەشی بکە.
وەک هەمیشە، ڕاستەوخۆ سەردانی پزیشکەکەت بکە ئەگەر نیشانەکانت هەبوو کە ئاماژەن بۆ جەڵتەی دڵ یان جەڵتەی مێشک، وەک ناڕەحەتی سنگ، هەناسە تەنگی، لاوازی یان بێهێزی لە لایەکی دەموچاو یان جەستە، یان کێشەی لەناکاو لە قسەکردن یان ڕۆیشتن.
پوختە
سەرگێژخواردن چەندین هۆکاری هەیە.
بەرزی پەستانی خوێن ڕاستەوخۆ نابێتە هۆی سەرگێژخواردن، بەڵام ئەو کەسانەی پەستانی خوێنیان بەرزە ڕەنگە هەست بە سەرگێژخواردن بکەن وەک کاریگەری لاوەکی ئەو دەرمانانەی کە بۆ دابەزاندنی پەستانی خوێن داڕێژراون یان وەک کاریگەری لاوەکی بەرزی پەستانی خوێن. چاودێری نیشانە زیادەکان بکە و دڵنیابە لە سەردانی پزیشکەکەت بۆ هەر نیشانەیەکی جەڵتەی مێشک یان جەڵتەی دڵ./.
