بە پێی ڕاپۆرتی جام کوردی، کۆنفرانسی بازرگانی و گەشەی ڕێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان لە نوێترین ڕاپۆرتی خۆی لە زنجیرە ڕاپۆرتەکانی تایبەت بە ڕاکێشانی وەبەرهێنانی ڕاستەوخۆی بیانی لە وڵاتان، ڕایگەیاندووە کە ئێران لەم بوارەدا لە ساڵی 2022 بەراورد بە ساڵی ڕابردووی لە سەدا 5 گەشەی کردووە.
ئامارەکانی UNCTAD پیشان دەدات کە ئێران لە ساڵی 2022 لەوەدا سەرکەوتوو بووە یەک ملیار و 500 ملیۆن دۆلار وەبەرهێنانی ڕاستەوخۆی بیانی ڕابکێشێت. ئێران لە ساڵی 2021 زیاتر لە یەک ملیار و 425 ملیۆن دۆلار وەبەرهێنانی بیانیی هەبووە کە بەمەش ڕاکێشانی وەبەرهێنانی ڕاستەوخۆی بیانیی ئێران لە ساڵی 2022 بەراورد بە ساڵی پێشووی 75 ملیۆن دۆلار زیادی کردووە.
لە ساڵی 2021 بە هەمان شێوەی ڕێژەی ڕاکێشانی وەبەرهێنانی بیانی لە ئێران لە سەدا 6 گەشەی هەبووە. لە ساڵی 2018 تا 2020 ڕاکێشانی وەبەرهێنانی ڕاستەوخۆی بیانی لە ئێران ڕووی لە دابەزین کرد بەڵام بە دەستپێکردنی چالاکییەکانی کابینەی سێزدەیەم بە سەرۆکایەتی ئایەتوڵڵا سەید ئیبراهیم ڕەئیسی لە ساڵانی 2021 و 2022 دۆخەکە پێچەوانە بووە و دیسانەوە گەشەی وەبەرهێنانی بیانی لە ئێران بینراوە.
ئێران لە ساڵی 2017 زیاتر لە 5 ملیار و 19 ملیۆن دۆلار وەبەرهێنانی ڕاستەوخۆی بیانیی ڕاکێشا کە ئەم ڕێژەیە لە ساڵی 2018 گەیشتە 2 ملیار و 373 ملیۆن دۆلار، لە ساڵی 2019 گەیشتە یەک ملیار و 508 ملیۆن دۆلار و لە ساڵی 2020 گەیشتە یەک ملیار و 342 ملیۆن دۆلار.
بە پێی ڕاپۆرتەکە، ئێران لە ساڵی 2022 بە ڕێژەی 100 ملیۆن دۆلار وەبەرهێنانی ڕاستەوخۆی لە وڵاتانی دیکەدا هەبووە کە ئەم ڕێژەیە بۆ ساڵی 2022 تەنیا 82 ملیۆن دۆلار بووە.
پلەی 79 ی ئێران لە سەر ئاستی جیهان
گەشەی لە سەدا 5 ی وەبەرهێنانی بیانی لە ئێران لە ساڵی 2022 لە کاتێکدایە کە ڕێژەی وەبەرهێنانی بیانی لە جیهان لەم ساڵەدا لە سەدا 13 دابەزی و گەیشتە 1294 ملیار دۆلار.
ئێران لە نێو وڵاتانی جیهان لە ڕووی ڕێژەی ڕاکێشانی وەبەرهێنانی ڕاستەوخۆی بیانی لە پلەی 79 لە ساڵی 2022 دا بووە. ئەمریکا بە 285 ملیار دۆلار لە پلەی یەکەم، چین بە 189 ملیار دۆلار لە پلەی دووەم و سەنگافۆرە بە 141 ملیار دۆلار لە پلەی سێهەمدا بوون. ڕێژەی ڕاکێشانی وەبەرهێنانی بیانیی ئەمریکا لە ساڵی 2022 بەراورد بە ساڵی پێشووی لە سەدا 26 دابەزی.
پلەی 4 ی ئێران لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست
لە ناوچەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستیش دۆخی ئێران لە ڕووی ڕاکێشانی وەبەرهێنانی ڕاستەوخۆی بیانییەوە باشە. ئێران لە نێو 10 وڵاتی ئەم ناوچەیە لە ساڵی 2022 لە پلەی چوارەمدا بووە.
سعوودیە بە 7 ملیار و 886 ملیۆن دۆلار لە پلەی یەکەمی ناوچەکەدا بووە و عۆمان بە 3 ملیار و 716 ملیۆن دۆلار و بەحرەین بە یەک ملیار و 951 ملیۆن دۆلار لە پلەکانی دووەم و سێهەم ناویان تۆمار کراوە.
ڕێژەی ڕاکێشانی وەبەرهێنانی ڕاستەوخۆی بیانی لە وڵاتانی دیکەی ناوچەکە بریتییە لە: ئێران یەک ملیار و 500 ملیۆن دۆلار، ئەردەن یەک ملیار و 137 ملیۆن دۆلار، کوێت 758 ملیۆن دۆلار، لوبنان 458 ملیۆن دۆلار، فەڵەستین 233 ملیۆن دۆلار، قەتەر 76 ملیۆن دۆلار و عێراقیش بە – 2 ملیار و 88 ملیۆن دۆلار./.
