بە پێی ڕاپۆرتی جام کوردی، ئەمە ڕاستییەکە کە قەڵەوی منداڵان دەبێتە هۆی قەڵەوبوونی ئەوان لە ساڵانی مێرمندالی و دواتریش و هەروەها کێشەی کۆمەڵایەتی و نەخۆشی زۆریشی بە دواوە دەبێت.
وەک باوک و دایک دەبێت چالاکانە ڕێگری لە دەستپێکردنی لەناکاوی قەڵەوی منداڵەکانتان بکەن، ئەڵبەت هیچ ڕێگایەکی ئاسان و خێرا بۆ یارمەتیدانی دابەزینی کێشی جەستەی منداڵان بوونی نییە و ئەم کارەش پێویستی بە گۆڕانکاری درێژخایەن لە شێوازی ژیان و خواردنەکاندا هەیە کە دەبێت لە لایەن خێزانەکانەوە ڕەچاو بکرێت.
لەم ڕاپۆرتەدا هۆکارەکانی قەڵەوی منداڵان و ڕێکارەکانی دابەزاندنی کێشی ئەوان باس دەکرێت.
هۆکاری قەڵەوی منداڵان؟
منداڵان بە هۆکاری جیاجیا تووشی قەڵەوی و زیاتربوونی کێشی جەستە دەبن. باوترین هۆکارەکانیش بریتین لە هۆکاری ویراسی، نەبوونی چالاکی جەستەیی، خواردنی ناتەندرووست و تێکەڵاوێک لەم هۆکارانە. تەنیا لە هەندێک کاتی دەگمەندا دۆخی تەندرووستی وەک کێشەیەکی هۆڕمونی دەبێتە هۆی قەڵەوبوونی منداڵان.
ڕێکارەکانی دابەزاندنی کێشی منداڵان:
خواردنە ناتەندرووستەکان نەبەنە ماڵەوە:
ئەگەر دەتانەوێت یارمەتیدەری دابەزاندنی کێشی جەستەی منداڵەکانتان بن، پێویستە کە خواردنە ناتەندرووستەکان لە ماڵەکان دوور بخەنەوە، وەک چپس. ئەگەر خواردنی لەم شێوەیە لە بەردەستی منداڵدا نەبێت باشترە. کاتێک منداڵەکەتان هەست بە برسێتی دەکات، خواردنێکی تەندرووستی بۆ ئامادە بکەن کە دەوڵەمەند بە ڤیتامین و هەروەها کالۆری کەم بێت.
منداڵەکان هانی وەرزشکردن بدەن:
وەرزشکردنی ڕۆژانە دەبێت لە ڕیزی بەرنامەی منداڵاندا بێت، ئەگەر منداڵ لە ڕووی جەستەییەوە چالاک بێت دەتوانێت کالۆری زیادە بسووتێنێت و وزەی زیاتری هەبێت و بەهێزتر ببێت. منداڵەکان هان بدەن ڕۆژانە وەرزش بکەن، وەک پیاسەکردن، پاسکیل سواری، مەلەکردن. بۆ ئەمەش دەتوانن خۆتان لە گەڵ ئەوان وەرزش بکەن.
نموونەیەکی باش بن:
زۆربەی منداڵان باوک و دایکی خۆیان وەک نموونەیەک سەیر دەکەن، هەر بۆیە گرنگە کە نموونەیەکی باش بۆ ئەوان بن. بە تایبەت لە ڕووی خواردنەوە، لە جێی خواردنی چپس باشترە میوە بخۆن.
ستایشکردنی منداڵ:
ستایشکردنی منداڵ بۆ کارەکانی دەتوانێت هاندەری بێت بۆ گەیشتن بە کێشی گونجاو. بە منداڵەکەتان بڵێن کە بە هۆی هەوڵەکانی بۆ دابەزاندنی کێش شانازی پێوە دەکەن. بۆ نموونە، ئەگەر ئەوەتان بینی کە منداڵەکەتان لە جێی بسکیت سەوزە دەخوات، پێی بڵێن کە لەم هەڵبژاردەیە چەندە هەست بە خۆشحاڵی دەکەن.
بۆ دابەزاندنی کێش پەلە نەکەن:
هیچ کات لە دابەزاندنی کێشی منداڵەکەتان پەلە نەکەن، ڕەنگە پەلەکردن و دیاریکردنی ڕۆژ و کات بۆ منداڵ لە دابەزینی کێشی جەستە زیانی زۆر و ئەنجامی پێچەوانەی هەبێت. لە جێی ئەمەش هەوڵ بدەن کە منداڵەکەتان شێوازی ژیانی خۆی بگۆڕێت، بۆ نموونە، لە خواردنەکاندا زیاتر گرنگی بە میوە بدات تا چپس و خواردنە خێراکان، یان ڕۆژانە 30 خولەک وەرزش بکات.
لە خواردنی منداڵاندا پرۆتین هەبێت:
دەبێت ئەوە بزانن کە لە خواردنی منداڵاندا پێویستە بڕێک پرۆتین هەبێت، ئەمەش دەبێتە هۆی ئەوەی کە بۆ چەند کاتژمێرێک هەست بە تێربوون بکات و واز لە خواردنی ناتەندرووست بێنێت، وەک، هێلکە، بادەم، مریشک./.
