بە پێی ڕاپۆرتی جام کوردی، سەرەڕای ئەوەی کە زۆربەی خەڵک تایبەتمەندییەکانی بەڕۆژووبوون دەزانن، هەندێک لەوان زیان بە خۆیان و بە پێستیان دەگەێنن. ئێستا لە دەیەی کۆتایی ڕمەزانداین، ئەگەر بە هەندێک خوی هەڵە پێستی خۆتان ڕوبەڕوی مەترسی کردووەتەوە، کات بۆ قەرەبووکردنەوەی ماوە و گرنگ ئەوەیە ئەم هەڵانە دووبارە نەکەنەوە.
1 – نەخواردنی ژەمی پارشێو
دەبێت گرنگی بە خواردنی ژەمی پارشێو لە مانگی ڕەمەزاندا بدرێت، کاتێک ژەمی پارشێو ناخۆن بە کردەوە یەک ژەمی 24 کاتژمێری خۆتان لە دەست داوە. لە ئەگەری نەخواردنی ژەمی پارشێو، کاریگەری لە سەر پێست درووست دەبێت و پێست ڕەنگەکەی دەگۆڕێت و تەنانەت بە خواردنی ڤیتامین C قەرەبوو ناکرێتەوە. هەر بۆیە هیچ کات واز لە خواردنی پارشێو نەهێنن، تەنانەت بە بڕێکی زۆر کەمیش بووبێت، جەستەتان بۆ هەبوونی وزەی پێویست بە ئامادەیی بهێڵنەوە و کاریگەری ئەرێنی ئەمەش لە سەر ڕواڵەت و پێستی ئێوە دەمێنێتەوە.
2 – خواردنی ساردییە گازدارەکان لە ژەمی بەربانگ
ژەمی بەربانگ یەکەم خواردنی ئێوەیە لە پاش یەک ڕۆژ بەڕۆژووبوون. خواردنی ساردییە گازدارەکان کە ڕێژەیەکی زۆر شەکریان هەیە لە ژەمی بەربانگدا زیان بە گەدە دەگەێنێت و قەبزی دەهێنێت، ئەمەش دەبێتە هۆی خێراتربوونی پرۆسەی پیری و لە هەمان کاتدا چڕچبوونی پێستی لێدەکەوێتەوە.
کاتی بەربانگ و ڕۆژووکردنەوە، لە جێی خواردنی ئەو ساردییە زیانبەخشانە، ئاوی ئاسایی یان لیمۆی تازە بەکار بێنن. نهێنی بە گەنجی مانەوەی پێست، ئەوەیە کە ئاوی پێویستی پێ بگات.
3 – وەرزشکردن لە پاش ژەمی بەربانگ
ئەگەر حەزتان لە وەرزشکردنە و لە هەمان کاتدا دەتانەوێت بەڕۆژووبن، بەدەر لە ئەرکە ئائینییەکە، جەستەیەکی ڕێک و پێکتان هەبێت، دەبێت بزانن کە وەرزشکردنی درووست لە پاش خواردنی ژەمی بەربانگ، خەراپترین کارێکە کە دەیکەن. ئەم کارەش زیان بە جەستەی ئێوە دەگەێنێت. کاتی ڕۆژوو کۆئەندامی هەرس کەمێک دەگۆڕێت و گوشاری لەناکاو لە سەر جەستە، دەبێتە هۆی گرفتی ماسولکەکان و هەروەها ئێشی جەستە بە گشتی. بەم کارەش هەست بە ماندووێتی زۆر دەکەن و کاریگەرییە نەرێنییەکەی لە سەر پێستی خۆتان دەبینن.
باشترین کاتی وەرزش لە مانگی ڕەمەزان پێش پارشێوە. 20 خولەک پێش ژەمی پارشێو وەرزش بکەن و پاشان خواردنەکەتان بخۆن. بەمەش نەک تەنیا پێستی ئێوە گەشەی دێت بەڵکوو جەستەی خۆتان لە ژەهر پاک دەکەنەوە.
4 – خواردنی ڕێژەیەکی زۆری خوێ
هەندێک لە خواردنەکان بۆ ئەوەی تام و بۆنیان هەبێت پێویستیان بە کەمێک خوێ هەیە، بەڵام هەندێکی دیکە پێویستیان بە ڕێژەیەکی زیاتر لە خوێ هەیە. کاتی واش هەیە کە گرنگی بەو خواردنە نادەین کە پارشێو دەیخۆین و ڕەنگە کەڵک لەو خواردنە پڕ خوێیە وەربگرین کە لە ژەمی بەربانگ ماوەتەوە. ئەم دۆخە لە ڕۆژانی ئاسایی چەندان مەترسیدار نییە (ئەڵبەت بەکارهێنانی خوێی زۆر لە ئەگەری بەردەوامیدانی دەتوانێت زیان بە تەندرووستی بگەێنێت). ئەو خواردنانەی سدیۆمی زۆریان هەیە، ئاو لە جەستەدا دەهێڵنەوە و لە ئاکامدا وشکبوونی پێستی لێدەکەوێتەوە. لە جێی بەکارهێنانی خواردنە پڕ خوێکان، لە خواردنەکانی وەک سەوزەجاتەکان لە ڕێژەیەکی زیاتر ئاویان هەیە کەڵک وەربگرن و خواردنە پۆتاسیۆمدارەکانی وەک مۆز بەکار بێنن تا پێستی ئێوە بە گەشی بمێنێتەوە.
5 – خواردنی بەپەلە لە پاش پارشێو یان بەربانگ
خەوتن لە پاش هەر ژەمێکی خواردن زۆر باش نییە. لە مانگی ڕەمەزان لە پاش چەندین کاتژمێر خواردن دەخۆن و ئەمەش دەبێتەوە هۆی ئەوەی کە خواردنی زۆر بخۆن، ئەڵبەت ڕەنگە خواردنەکەی بەربانگ یان پارشێوی ئێوە تەندرووست بێت بەڵام لە هەر حاڵەتێکدا تا بە تەواوی تێر نەخۆن ناکشێنەوە. خەوتنی پاش خواردن، دەرگا بە ڕووی زۆر نەخۆشییەکانی وەک گەدە و قەڵەوی دەکاتەوە، ئەم کێشانە زیاتریش لەو کەسانەدایە کە لە پاش ژەمی پارشێوە بەپەلە دەخەون. جەستە هەر کێشەیەکی هەبێت کاریگەرییەکەی لە سەر پێست دیار دەبێت.
موڵەتی ئەوە بدەن کە جەستەی ئێوە ئیشی خۆی بە درووستی بکات، دەستبەجێ پاش خواردن نەخەون، هەندێک ئیشی دیکەتان ئەنجام بدەن، تیڤی ببینن تا 2 یان 3 کاتژمێر بە سەر خواردنەکەدا تێپەڕ ببێت پاشان بخەون.
لە مانگی ڕەمەزان بۆ پێست ئەم کارانەش بکەن:
1 – ئاو خواردن
کاتی بەربانگ و پارشێو بە پێی پێویست (تا 8 پەرداخ) ئاو بخۆن، ئاوی سادە باشترە لە هەر ساردییەکی گازدار و تەنانەت ئاومیوەی ناسرووشتی. ئەگەر حەزتان لە ئاوی میوەیە، لە میوەی تازە کەڵک وەربگرن، خەیار، پرتەقاڵ، شلیک، ئەنەناس، لیمۆی ترش، نەعنا و … باشن.
2 – خۆششتنی زۆر بەلاوە بنێن
کاتی بەرۆژووبوون ڕەنگە پێست وشک ببێت و ئەمەش بە زیاتربوونی ششتنی دەموچاو زیاتر دەبێت، ئەگەر دەتانەوێت دەموچاوی خۆتان فێنک بکەنەوە تەنیا کەمێک ئاو بەکار بێنن.
3 – دوورکەوتنەوە لە تیشکی هەتاو
کاتی مانگی ڕەمەزان دەبێت زیاتر لە هەر کاتێکی دیکە پێستی خۆتان لە تیشکی هەتاو بە دوور بگرن، بۆ ئەمەش باشترە کرێمەکانی دژە هەتاو بەکار بێنن کە لانیکەم هەڵگری SPF30 بن.
4 – بەکارهێنانی خواردنە گونجاوەکان
بۆ پاراستنی تەندرووستی پێست لە کاتی مانگی ڕەمەزاندا، خواردنەکانی دەوڵەمەند بە فیبر و ئەنتی ئۆکسیدانەکان زۆر بەکار بێنن، بەکارهێنانی خواردنە دەوڵەمەند بە ڤیتامینەکان و مادە کانزاییەکان لە کاتی بەڕۆژووبوون پارێزەری لە پێستی ئێوە دەکات.
5 – پاراستنی پێست
کاتی بەڕۆژووبوون دەتوانن بە چەند شێوازێک ڕێگری لە وشکبوونی پێست بکەن، دەتوانن زیپکە سەر ڕەشەکان پاک بکەنەوە، هاتووچۆی خوێن لە پێستدا زیاتر دەبێت و پێست گەشەی زیاتری دێت.
6 – پێست بە شێداری بهێڵنەوە
کاتی بەڕۆژووبوون چاودێری زیاتری پێستی خۆتان بکەن، بۆ قەرەبووکردنەوەی کەمبوونی ئاو کەڵک لە کرێمەکانی تایبەتمەند و شێدارکەرەوە بگرن، ئەگەر پێستی ئێوە وشکە، بە دڵنیاییەوە دەبێت کەڵک لە کرێمە شێدارکەرەوە بەهێزەکان وەربگرن.
بەم ڕێگایانەش کە باس کرا دەتوانن تەنانەت لە کاتی بەڕۆژووبوون، پێستێکی تەندرووست و گەشتان هەبێت./.
